Van’ın Gevaş ilçesinde bulunan Selçuklu Mezarlığı’nda, üç yıldır süren kazı ve restorasyon çalışmalarında önemli keşiflere imza atıldı. 700 yıllık tarihi geçmişe sahip bu mezarlık, Türkiye’nin en büyük Türk-İslam mezarlıklarından biri olarak kabul ediliyor ve içinde, 700 yıl önce inşa edilen Halime Hatun Kümbeti de bulunuyor.
Van Müzesi başkanlığında ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış’ın bilimsel danışmanlığında yürütülen kazılarda, uzman bir ekip 6 sanduka mezar ve bir şahide (mezar taşı) ortaya çıkardı. Bu buluntular, yaklaşık 50 dönümlük alan içerisinde yer alan ve üzerinde 700’e yakın, 2,5 metre boyunda, yazılar ve geleneksel motiflerle süslü mezar taşı bulunan mezarlıkta ortaya çıkarıldı.
Van YYÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Şevli, bu mezarlığın Bitlis’in Ahlat ilçesindeki mezarlıktan sonra ikinci büyük Türk-İslam kabristanı olduğunu belirtiyor. Çalışmalarda, kırılan ve liken tutan mezar taşları restore ediliyor, toprak altında kalan sandukalar ve şahideler gün yüzüne çıkarılıyor. Liken temizliği ve taşlar üzerindeki süslemelerin ortaya çıkarılması gibi titiz çalışmalar yürütülüyor.
Bu yıl çıkarılan mezar taşları üzerindeki motifler, araştırmacıları şaşırtıyor. Özellikle çocuk mezarının üzerindeki sandukada bulunan ok ve yay motifi, Türk-İslam mezarlıklarında daha önce hiç görülmemiş bir motif. Doç. Dr. Ercan Çalış ise, bu yılki çalışmalarda bir metrelik toprak altından 6 sanduka ve bir şahideyi çıkardıklarını ve daha önce kayıt altına alınmamış mezar taşları bulduklarında büyük heyecan duyduklarını belirtiyor. Bu mezarlık, her mezar taşının farklı motiflerle süslenmiş olmasıyla diğer mezarlıklardan ayrılıyor ve bu yıl ortaya çıkarılan motifler, ilk kez görülen motifler.
Çalışmaların önemine değinen Prof. Dr. Şevli, Selçuklu Mezarlığı’nın açık hava müzesi gibi olduğunu ve kazı çalışmalarının başlamasından sonra Avrupa’dan gelen turist sayısında artış gözlendiğini söylüyor. Doç. Dr. Çalış ise mezar taşlarındaki motiflerin tarih ve kültür açısından büyük önem taşıdığını ve bu motiflerin dönem sanatını, kültürünü ve yaşam biçimini yansıttığını vurguluyor. Ekip, kültürel mirası gelecek nesillere aktarmak için çalışmalarına devam ediyor ve son teknolojilerden faydalanarak taşların korunması için özen gösteriyor.
Halime Hatun Selçuklu Türkiye Gevaş van Kültür Sanat Güncel Haberler
News
