Van’ın Gürpınar ilçesindeki Çavuştepe Kalesi, Urartu dönemine ait bir kalıntıdır. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Arif Erzen, 1961-1986 yılları arasında bu kalenin kazılarını yürüttü. 62 yıldır bu kalede bekçilik yapan 11 çocuk babası Mehmet Kuşman (84), dünyada Urartucayı bilen 12 kişiden biri olduğunu, ancak kendisinden sonra bu bölgede dili aktaracak kimsenin olmadığını söyledi.
Gürpınar ilçe merkezine 10 kilometre mesafedeki Çavuştepe Kalesi, M.Ö. 764-734 tarihleri arasında 2’nci Sarduri tarafından inşa edilmiştir. Kalenin adı, kurucusu Sarduri’ye atfen, “Sardurihinili” olarak verilmiş, yani “Sarduri’nin Şehri” anlamına geliyor. 43 yıl kadrolu bekçilik yapan Mehmet Kuşman, 2005 yılında emekli olmasına rağmen son 19 yıldır gönüllü olarak burada çalışıyor. Bölgeye gelen turistlere Urartu alfabesi hakkında bilgiler veren Kuşman, Urartuca bilen nadir kişilerden biridir. Emekli olduktan sonra Çavuştepe Kalesi’ndeki kulübesinde Urartuca yazılı tabletler ve kolyeler satarak geçimini sağlayan Kuşman, hayatını bu kadim dile adamıştır.
Yavru kedileri, fırçayla defalarca vurarak öldürdü
Komşu alev alev! Yangın çocuk hastanesine ulaştı
Beşiktaş’ın yeni transferi ikinci yarıya çıkmadı
’22 YILDA 650 URARTUCA KELİME ÖĞRENDİM’
Kuşman, Van Kalesi’ndeki kitabeleri bir deftere yazdıktan sonra İran ve Suriye’ye giderek Urartuca kitabeleri teker teker not aldı ve üzerinde araştırmalar yaptı. Daha sonra alfabeyi oluşturdu ve dili öğrenerek kelimeler kurmaya başladı. 22 yılda 650 kelime öğrendiğini belirten Kuşman, o dönemde bekçilik maaşıyla 11 çocuğunu okuttuğunu söyledi. Emekli olduktan sonra taş levhalar üzerine Urartuca yazılar yazarak süs eşyası olarak satıyor. 19 yıldır gönüllü olarak çalıştığını belirten Kuşman, şu anda Türkiye’de 7 kişi, dünyada ise 12 kişi tarafından Urartuca’nın bilindiğini söyledi.
‘ÖĞRENMEK İÇİN KİMSE BANA GELMEDİ’
Sağlığı el verdiği sürece bu işi yapmaya devam edeceğini belirten Kuşman, Çavuştepe Kalesi’nde yeni bir kazı evi inşa edildiğini, bu kazı evinin faaliyete geçmesiyle kendi çalışma yaptığı kulübenin yıkılıp yıkılmayacağını veya depo olarak mı kullanılacağını bilmediğini söyledi. Eğer kulübe yıkılırsa bu işte devam edemeyeceğini belirten Kuşman, bir çocuğunun SGK müdürlüğü yaptığını ancak işinin yoğunluğu nedeniyle Urartuca ile ilgilenemediğini söyledi. Urartuca öğrenmek için sürekli olarak Urartuca kitapları okunması gerektiğini belirtti. Bugüne kadar kimsenin Urartuca öğrenmek için kendisine gelmediğini söyleyen Kuşman, kendisinden sonra Urartuca’nın bu bölgede yok olacağından endişe ediyor.
Haber Behçet DALMAZ-Orhan AŞAN VAN,
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Güncel
İstanbul Üniversitesi Çavuştepe Kültür Kültür Sanat Güncel Haberler
”
News
