“`html
2019’da ABD Başkanı Donald Trump’ın Grönland’ı satın alma önerisi, birçok kişi tarafından şaka olarak algılanmıştı. Ancak Trump, dört yıl sonra Beyaz Saray’a dönüşünde bu fikrinden vazgeçmediğini açıkça belirtti.
Bu durum, yarın yapılacak Grönland seçimleri öncesinde gerilimi artırdı. ABD’nin olası müdahalesi ve Grönland’ın kendi kaderini tayin hakkı konusundaki endişeler, Başbakan Mute Egede’yi 11 Mart’ta erken seçim kararı almaya itti.
Dünyanın en büyük adası olan Grönland’ın büyük bir kısmı kalıcı buzullarla kaplı olduğundan, nüfus yoğunluğu oldukça düşük. Yaklaşık 56.000 kişilik nüfusun büyük çoğunluğunu yerli İnuitler oluşturuyor.
Trump’ın satın alma teklifi, Grönland’ın uluslararası arenada sesini yükseltmesine neden oldu. Ancak, halkın büyük bir bölümü ABD’ye katılmayı reddediyor ve Trump’ın açıklamalarından hem kaygı duyuyor hem de hayal kırıklığı yaşıyor.
SEÇİM SONUCU BEKLENTİSİ
1979’dan beri özyönetim hakkına sahip olan Grönland’da, en fazla milletvekili sayısına sahip partiden başbakan seçiliyor. Şu anki başbakan Mute Egede, sol görüşlü Inuit Ataqatigiit partisinden geliyor ve seçim günü 38. yaş gününü kutlayacak.
31 milletvekilinden oluşan parlamentoda altı siyasi parti temsil ediliyor. İktidar koalisyonunu Inuit Ataqatigiit ve Simiut partileri oluşturuyor.
Grönland’da sınırlı sayıda kamuoyu yoklaması yapıldığı için seçim sonuçlarını tahmin etmek güç. Ancak Ocak ayında Verian tarafından yapılan bir anket, Inuit Ataqatigiit’in %31, Simiut’un ise yaklaşık %9 oy alabileceğini öngörüyor.
İktidardaki Inuit Ataqatigiit (IA) partisinden Pipaluk Lynge, Trump’ın teklifinden kaynaklanan korkuyu dile getirerek, Avrupa ile daha güçlü bağlar kurmanın egemenliklerini güvence altına almak için bir yol olabileceğini ifade etti.
"İKİNCİ BİR SÖMÜRGE DÖNEMİ İSTEMİYORUZ"
Simiut partisi, seçimlerde zafer kazanmaları durumunda bağımsızlık sözü veriyor. Bu vaat, daha fazla seçmen çekmelerini ve belki de bir sonraki başbakanı belirlemelerinde etkili olabilir.
Simiut’tan Doris Jensen, özellikle Ukrayna ve Gazze’deki olayları göz önünde bulundurarak, Trump’ın dünya politikasındaki hareketlerinden endişe duyduklarını ve ikinci bir sömürge dönemi yaşamak istemediklerini belirtti.
"AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’NE KATILMAYI ÖNERİYORUZ"
Başkan Trump, hem seçim kampanyası sırasında hem de başkanlığı süresince defalarca Grönland’ı ABD’ye katmayı önerdi. Seçimlerden önce tekrar bu fikrini dile getiren Trump, sosyal medya platformu Social Truth üzerinden Grönland halkına seslendi.
Trump, dünyanın en büyük ülkesi olan ABD’ye katılmayı teklif etti ve Grönland’ın güvenliğini, yeni iş olanaklarını ve ekonomik yatırımları vaat etti.
Trump, ABD Kongresi’ndeki konuşmasında Grönland halkının kendi geleceğini belirleme hakkını desteklediğini tekrarladı. Ancak, güvenlik ve ekonomik kalkınma vaatleri, ABD’ye katılma teklifiyle birleştirildi.
TRUMP’IN GRÖNLAND İLGİSİNİN NEDENLERİ
ABD, özellikle Soğuk Savaş döneminde Grönland’a önemli yatırımlar yapmış ve Thule Hava Üssü’nü kurmuştur. Bu üs, Kuzey Kutbu ve Atlantik’teki stratejik izleme kapasitesi sunmaktadır.
Askeri nedenlerin yanı sıra, Grönland’ın zengin doğal kaynakları (mineraller, nadir toprak metalleri, petrol) da ABD’nin ilgisini çekiyor. Bu kaynaklar, özellikle ileri teknolojiler için kritik öneme sahip.
Grönland’ın uranyum, altın, çinko ve diğer önemli mineraller açısından zengin olması, ABD’nin Çin’e olan nadir toprak mineralleri bağımlılığını azaltma çabalarına da uymaktadır.
Trump’ın 2019’daki satın alma teklifi, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen tarafından “saçma” bulunarak reddedilmişti.
“`
News
