Soğuk algınlığı tedavisinde, portakal suyundan çinko pastillere, tavuk çorbasından sarımsağa kadar birçok yöntem önerilir. Ancak, bunların gerçekten etkili olup olmadığı sorgulanabilir.
Vücudumuz virüslerle karşılaştığında iki savunma mekanizması devreye girer.
Doğuştan gelen bağışıklık sistemi, virüsleri vücuttan atmaya çalışır.
Edinilmiş bağışıklık ise, daha önce karşılaştığı patojenleri tanıyarak hatırlayıcı hücreler oluşturur ve bir sonraki karşılaşmada hazır olur.
Çocukluk hastalıklarının sadece bir kez geçirilebilmesinin nedeni budur.
Soğuk algınlığına neden olan virüsler, insan arasında yayılırken sürekli değişir.
Bu nedenle hatırlayıcı hücreler onları tanıyamaz ve aynı sezonda bile defalarca soğuk algınlığına yakalanabiliriz.
Bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için yeterli vitamin ve mineral alımı çok önemlidir.
Zaten dengeli beslenen kişilerde, soğuk algınlığına karşı bağışıklık sistemini güçlendirmesi için ek vitamin veya mineral takviyesi genellikle gerekli değildir.
Ancak, vücutta vitamin, çinko veya demir eksikliği varsa, takviyeler faydalı olabilir.
Peki, genel olarak takviyeler soğuk algınlığı için çözüm mü?
Sarımsak
Bir araştırmaya göre, sarımsak soğuk algınlığına karşı koruyucu bir etkiye sahip olabilir.
146 sağlıklı yetişkinin katıldığı bu çalışmada, katılımcıların yarısına plasebo kapsül, yarısına ise sarımsak takviyesi kapsül verildi.
Plasebo alan grupta 65 soğuk algınlığı vakası görüldü ve toplam 366 gün hastalık süresi yaşandı.
Sarımsak takviyesi alan grupta ise 24 soğuk algınlığı vakası tespit edildi ve toplam 111 gün hastalık süresi yaşandı.
C Vitamini
Soğuk algınlığına karşı sıkça tercih edilen takviyelerden biri de C vitamini.
Bazı araştırmalar C vitamininin faydalı olabileceğini göstermesine rağmen, etkisi düşünüldüğü kadar güçlü değildir.
29 çalışmanın değerlendirildiği bir meta-analizde, C vitamini takviyesinin soğuk algınlığı riskini azaltmadığı görüldü.
Ancak, hastalık süresini çocuklarda %14, yetişkinlerde ise %8 oranında kısaltıcı etkiye sahip olduğu tespit edildi.
Soğuk algınlığı için tavsiye edilen portakal suyu, C vitamini içermesine rağmen, soğuk algınlığını önlemede pek etkili değildir.
Çünkü, bir bardak portakal suyundaki C vitamini miktarı, takviye haplardakinden çok daha düşüktür.
Çinko
Bir araştırmada, günlük olarak alınan çinko pastillerinin, burun tıkanıklığı ve akıntısının süresini üçte bir, hapşırmayı %22, öksürüğü ise yaklaşık %50 oranında azalttığı görüldü.
Semptomlar başladıktan sonra günlük alınan çinko pastillerinin, soğuk algınlığı tedavisinde etkili olduğu sonucuna varıldı.
Uzmanlar, vitamin ve minerallerin takviyelerden ziyade besinler yoluyla alınmasını önerir.
Ancak, C vitamini gibi bazı vitaminler, yüksek dozlarda takviye hap olarak alınmak daha etkilidir.
Çinko için de benzer bir durum söz konusudur.
Yavaş emilen çinko pastiller, çinko bakımından zengin besinlerden ve haplardan daha etkilidir.
Ancak, araştırmanın başlangıcında katılımcıların C vitamini veya çinko düzeyleri ölçülmediği için, gözlemlenen olumlu etki, takviyeden ziyade vücuttaki eksikliğin giderilmesinden kaynaklanıyor olabilir.
Plasebo Etkisi
Tavuk çorbası veya portakal suyu gibi, halk arasında soğuk algınlığı tedavisinde kullanılan yöntemlerin işe yaraması, plasebo etkisinden de kaynaklanıyor olabilir.
Plasebo kapsüllerin, ağrıdan irritabl bağırsak sendromuna kadar birçok hastalığın belirtilerini hafiflettiği bilinir.
Ancak, bunun nedeni tam olarak bilinmemektedir.
Ekinezya gibi bitkisel ilaçların soğuk algınlığına iyi geldiğine inanan kişilerde, hastalık süresinin biraz kısaldığı gözlenmiştir. İnanmayanlarda veya ekinezya aldıklarından habersiz kişilerde ise herhangi bir etki görülmemiştir.
Süt için de benzer bir durum söz konusudur.
Soğuk algınlığı sırasında içilen sütün balgam yaptığına inanan kişiler, süt içtikten sonra bu etkiyi hissettiklerini söylerler.
Ancak, araştırmalar bunun doğru olmadığını göstermektedir.
Soğuk Algınlığı Sağlık Güncel
News
