Doha’da düzenlenecek üçlü dışişleri bakanları görüşmesinde, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye’deki istikrarın sağlanması için Türkiye ve İran ile işbirliği yapacaklarını açıkladı. Lavrov, bu hafta yapılacak görüşmenin Suriye’deki karmaşık durumu çözmeye yardımcı olacağını umduğunu dile getirdi.
Moskova’da ABD’li gazeteci Tucker Carlson’a verdiği mülakatta Lavrov, ABD-Rusya ilişkileri ve Suriye’deki güncel gelişmeler başta olmak üzere birçok konuda soruları cevapladı. Astana Süreci ilkeleri çerçevesinde Suriye’deki mevcut durumu yeniden değerlendireceklerini belirtti.
Lavrov, Suriye’nin karmaşık bir yapıya sahip olduğunu, birçok aktörün bu konuda rol oynadığını vurgulayarak, İdlib bölgesindeki anlaşmaların tam olarak uygulanmasının önemini vurguladı. Çünkü İdlib’deki çatışmasızlık bölgesi, teröristlerin Halep’i hedef alması için kullanılmıştı.
Rusya, Türkiye ve İran’ın Astana Süreci kapsamında düzenli toplantılar gerçekleştirdiğini hatırlatan Lavrov, yıl sonu veya 2025 başında yeni bir toplantı planladıklarını ifade etti. Beşşar Esad’la ilgili soruyu doğrudan yanıtlamayan Lavrov, Suriye’deki durumun çözümüne odaklandıklarını belirtti.
Heyet Tahrir Şam Cephesi’nin (HTŞ) kimler tarafından finanse edildiği ve yönlendirildiği sorusuna yanıt veren Lavrov, ABD, İngiltere ve diğer bazı ülkelerin bu grupları desteklediğine dair bilgilere sahip olduklarını, İsrail’in de durumu daha da kötüleştirerek Gazze’den dikkatin dağıtılmasını amaçladığı yönünde iddiaların bulunduğunu söyledi.
"ABD ile Rusya savaşa girdiğini söyleyemem"
Lavrov, ABD ve Rusya’nın savaş halinde olup olmadığı sorusuna, “Böyle olduğunu düşünmüyorum. Bu bizim isteğimiz değil. ABD gibi büyük bir ülkeyle normal ilişkiler kurmayı arzuluyoruz. İşbirliğine engel hiçbir sebep görmüyoruz.” şeklinde cevap verdi.
ABD’nin Ukrayna’ya askeri destek vermesiyle ilgili olarak Lavrov, Ukrayna’nın uzun menzilli silahlarla gerçekleştirdiği saldırıların doğrudan Amerikan askeri desteği olmadan mümkün olmayacağını, bu durumun tehlikeli olduğunu ve daha da kötüleşmesini istemediklerini belirtti.
Rusya’nın her türlü olasılığa hazır olduğunu, ancak Rusya’nın meşru güvenlik kaygılarının dikkate alınması şartıyla müzakereler yoluyla barışçıl bir çözümü tercih ettiğini ifade etti. Ukrayna’nın savaşta ölen kişi sayısıyla ilgili net bir bilgi vermediğini, ancak Zelenskiy’nin daha önce bu sayının 80 binden az olduğunu belirttiğini hatırlattı.
Lavrov, bu rakama göre Gazze’de son bir yılda yaklaşık 45 bin kişinin İsrail saldırılarında öldüğünü, Ukrayna savaşında ise (2014’ten beri) 10 yılda yaklaşık iki kat daha fazla insanın hayatını kaybettiğini belirtti.
"Boris Johnson anlaşmamıza mani olmuştu"
Lavrov, Nisan 2022’de Ukrayna’nın İstanbul’daki görüşmede sunduğu barış anlaşması taslağını kabul etmeye hazır olduklarını ancak dönemin İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın bu anlaşmaya engel olduğunu iddia etti. ABD’nin de bu süreçte rol oynamış olabileceğini ima etti.
Johnson’ı öngörülemez biri olarak nitelendiren Lavrov, Johnson’ın bu eylemini ABD hükümeti adına mı yoksa bağımsız olarak mı gerçekleştirdiği sorusuna net bir yanıt vermedi, ancak bu süreçte ABD ve İngiltere’nin liderlik rolünde olduğunu belirtti.
Lavrov ayrıca, ABD Başkanı Joe Biden’ın seçilmiş Başkan Donald Trump’a olabildiğince az yük bırakmak istemiş olabileceğini ileri sürdü.
İstanbul’da kabul edilen ilkeler temelinde müzakerelere hazırız
Trump’ın Ukrayna savaşını sona erdirme vaadinin hatırlatılması üzerine Lavrov, 14 Haziran’da Putin’in İstanbul’da kabul edilen ilkeler temelinde müzakerelere hazır olduklarını teyit ettiğini belirtti.
Ukrayna’nın askeri olmayan bir statüde olması ve NATO’nun süreçte yer almaması gerektiğini vurgulayan Lavrov, bu koşulların o dönem Johnson tarafından kabul edilmediğini hatırlattı.
Trump ile birkaç kez görüştüğünü, güçlü, sonuç odaklı ve ertelemeyi sevmeyen biri olduğunu söyleyen Lavrov, Trump’ın Rusya yanlısı olmadığını, ancak müzakerelerde dost canlısı bir tavrı olduğunu belirtti. Trump yönetimi döneminde Rusya’nın ciddi yaptırımlara maruz kaldığını hatırlatarak, yine de onlarla çalışmaya hazır olduklarını ifade etti.
Nükleer savaş tehlikesi
ABD ve Rusya arasında olası bir nükleer savaşa ilişkin Lavrov, Amerikalı ve Batılı yetkililerin bazı açıklamalarının tehlikeli olduğunu savundu. Bazı yetkililerin nükleer silahlarla ilgili açıklamalarında Avrupa’nın etkileneceğini, ancak ABD’nin etkilenmeyeceğini ima ettiklerini söyledi.
ABD’nin de böyle bir durumda etkileneceğini söyleyen Lavrov, Rusya’nın nükleer savaşı istemediğini ve Putin’in müzakereler yoluyla uzlaşma sağlanabileceği yönündeki açıklamalarına atıfta bulundu.
News
