Özbekistan’da yaklaşık 20 milyon kayıtlı seçmen, yeni anayasa sonrası ilk genel seçimlerde oy kullanmak için sandıklara gitti. Seçimler, hem Yasama Meclisi’ni hem de il ve ilçe belediye meclislerini belirleyecek.
Bu seçimlerde, ilk kez çoğunlukçu ve orantılı nispi temsil sistemi uygulandı. Beş siyasi partiden toplam 875 aday, 150 milletvekilliği için yarışıyor.
Orantılı nispi temsil sistemine göre 75 milletvekilliği için 500 aday, 75 seçim bölgesinde çoğunlukçu sistemle belirlenecek 75 milletvekilliği için ise 375 aday mücadele ediyor.
Seçmenler, 10 bin 717 sandıkta oy kullandı
Ülke genelinde 10 bin 717 sandık kurulurken, yurt dışında yaşayan Özbek vatandaşları için 39 ülkede 56 sandık açıldı. Türkiye de bu ülkeler arasında yer alıyor.
Seçimleri, AGİT, DSOB, ŞİÖ, İİT, BDT ve Türk Devletleri Teşkilatı gibi kuruluşlardan gelen 1000’e yakın uluslararası gözlemci izledi.
Kesin olmayan resmi sonuçlar yarın açıklanacak.
En çok oy alan parti, başbakan adayını belirleyecek
Başkanlık sistemiyle yönetilen Özbekistan’da parlamentonun alt kanadı olan Yasama Meclisi 150 milletvekilinden oluşuyor. Üst kanat olan Senato ise 65 üyeden ibaret.
İl meclislerine seçilenler, senatörleri belirlemek için gelecek ay toplanacak. Her bölge, Senato’da 4 senatörle temsil edilirken, 9 senatör cumhurbaşkanı tarafından atanacak.
Yeni uygulamaya göre, milletvekili adayı listesine parti üyesi olmayanlar da dahil edilebiliyor.
En çok oy alan parti, başbakan adayını belirleyecek ve onaylanması için devlet başkanına sunacak.
Bu seçimlerde ilk kez uygulanan seçim yasasına göre, Yasama Meclisi seçimi çoğunlukçu ve orantılı nispi temsil sistemine göre yapılıyor.
Özbekistan’da daha önce sadece çoğunlukçu seçim sistemi uygulanıyordu. Bu sistemde, her seçim bölgesinde en çok oy alan aday seçiliyordu. Ancak tüm adayların ülkedeki siyasi partileri temsil etmesi gerekiyordu.
“Çoğunlukçu ve orantılı nispi temsil” sistemine geçiş yasası, 31 Ekim 2023’te Yasama Meclisi tarafından kabul edildi, 24 Kasım 2023’te Senato tarafından onaylandı ve Aralık 2023’te Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev tarafından imzalandı.
Özbekistan’da 2019 Aralık ayında yapılan son parlamento seçiminde, Liberal Demokrat Partisi 53, Milli Yükseliş Demokrat Partisi 36, “Adalet” Sosyal Demokrat Partisi 24, Halk Demokrat Partisi 22 ve Özbekistan Ekoloji Partisi 15 sandalye kazanmıştı.
Fotoğraf, AA tarafından servis edilmiştir, temsilidir.
News
