Osmaniye’nin coğrafi işaretli bir ürünü olan Karatepe kilimleri, 73 yaşındaki Hacer Cafri’nin 66 yıldır el emeğiyle dokuduğu bir miras. Doğal kök boyalarla hazırlanan ve tezgahlarda üretilen bu kilimler, Cafri’nin gelecek kuşaklara aktarmak istediği bir gelenek.
Kadirli ilçesinde bulunan Karatepe köyünde yaşayan Cafri, 7 yaşında annesi ve ablalarından kilim dokuma sanatını öğrenmiş. 1972 yılında kurulan Karatepe Kilim Kooperatifi aracılığıyla bu geleneksel sanatı yaşatmaya devam eden Cafri, Osmaniye’nin kültürel mirasına önemli bir katkı sağlıyor.
Yüzyıllardır aynı yöntemlerle dokunan Karatepe kilimleri, 2021 yılında coğrafi işaret tescili alarak değerini bir kez daha kanıtladı. El emeğiyle üretilen ve doğal kök boyalarla renklendirilen bu kilimler, hem Osmaniye’nin ulusal hem de uluslararası tanıtımında önemli bir rol oynuyor.
Hacer Cafri, kilim dokumaya 7 yaşında başladığını ve bu sanatı birçok kişiye öğrettiğini belirtiyor. Annesinin kilim dokuma ustası olduğunu vurgulayan Cafri, “Annem ve ablalarımla kilim dokudum. Sonra ablalarım evlenip gitti. Annemle birlikte dokumaya devam ettim. O zamanlar kooperatif yoktu. İnsanlar kilim sipariş ediyordu, biz de yapıp satıyorduk. Evlendikten sonra da kilim dokumaya devam ettim. Kaynım Karatepe Kilim Kooperatifi’ni kurdu ve burada çok kilim dokudum” diyor.
Karatepe kilimlerinin ününün zamanla arttığını ve birçok sanatçının köye gelip kilim dokumasını öğrendiğini belirten Cafri, “Kooperatif kurulduktan sonra Türkan Şoray geldi ve kilim dokumasını deneyimledi. Belkıs Akkale de kilim dokudu ve köylüyü gezdi. Kaynım da dokumuş olduğumuz kilimleri yurt dışına götürüp sattı. Boya için çam kabuğu ve zakkum gibi bitkileri dağlardan getirerek koca kazanlarda kaynattık ve ipleri boyadık. Her şey kendi ellerimizle yapıldı. Kooperatif sayesinde çevre köylerde birçok kilim dokuma tezgahı kuruldu. Kurslar verilerek insanlar bu sanatı öğrendi ve hala faydalanıyorlar” diye ekliyor.
Kilim dokumayı herkesin yapabileceğini vurgulayan Hacer Cafri, “Zor gibi görünse de tezgahın başına oturup dokumaya başladığınızda zor olmadığını anlıyorsunuz. Para kazandıran bir iş, kilim dokumayı öğrenen kişi ailesini geçindirebilir. Ben de kocam öldükten sonra 4 çocuğumu kilim dokuyarak büyüttüm. Bir kilimi 4 günde bitirirdim. Kilim dokumak çok güzel bir sanat. Şu anda çok kilim dokunuyor ve birçok kurs var. Bugüne kadar çok kişiye kilim dokumayı öğrettim. Kars’tan, Uşak’tan, Çıldır’dan kilim dokumayı öğrenmek için gelenler oldu. Hepsine de kilim dokuma sanatını öğrettik” diyor.
Karatepe Kilim Kooperatifi Başkanı Yüksel Cafri, Karatepe kiliminin özelliklerini ve tarihçesini şöyle anlatıyor: “Karatepe kilimi 1972 yılında kurulan kooperatif ile başladı. Hitit döneminde bu yörede dokunan kilimlerin aynısını, kooperatif vasıtasıyla şu anda da dokuyoruz. Kilimimizin en büyük özelliği, atkısı ve çözgüsünün yün olmasıdır. Boyayı kendimiz yapıyoruz. Yün iplerimizi kök boya usulü ile boyuyoruz. 2020 yılının Aralık ayında Türk Patent Kurumuna başvurduk ve 6 ay sonra, 2021 yılının Haziran ayında coğrafi işaret belgesi aldık. Karatepe kiliminin en büyük özelliği, deseninin bu yöreye ait olması ve rengini kaybetmemesi.”
Haber-Kamera: İbrahim EMÜL/OSMANİYE,
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Güncel
Karatepe Osmaniye Uşak Sanat Kültür Kültür Sanat Güncel Haberler
News
