2024 Nobel Barış Ödülü, nükleer silahların kaldırılması amacıyla çalışan Japon örgütü Nihon Hidankyo’ya verildi.
Oslo’da bulunan Norveç Nobel Komitesi, bu prestijli ödülün sahibi olarak Nihon Hidankyo’yu açıkladı.
Komite, ödülün gerekçesinde, “Hibakuşa” olarak bilinen Hiroşima ve Nagazaki atom bombası kurbanlarının oluşturduğu bu grubun nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya için gösterdiği çabaları ve nükleer silahların bir daha asla kullanılmaması için tanıklıklarını dile getirdikleri için ödüle layık görüldüğünü belirtti.
Nihon Hidankyo üyelerinin atom bombalarının yıkıcı insani sonuçları hakkında farkındalık yaratmak için yorulmak bilmeden çalıştıkları ve zamanla nükleer silah kullanımının ahlaki açıdan kabul edilemez olduğunu vurgularak “nükleer tabu” adı verilen güçlü bir uluslararası normun gelişmesine katkıda bulundukları vurgulandı.
Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan atom bombalarından kurtulanların bu konuda benzersiz bir tanıklık sunduğu belirtilen açıklamada, bu kişilerin kendi deneyimlerine dayanarak eğitim kampanyaları başlattıkları ve nükleer silahların yayılmasına ve kullanılmasına karşı uyarılarda bulundukları kaydedildi.
Açıklamada, bu kişilerin dünya genelinde nükleer silahlara karşı yaygın bir muhalefetin oluşmasına ve güçlenmesine yardımcı oldukları da belirtildi.
Komite, “Yaklaşık 80 yıldır savaşta hiçbir nükleer silah kullanılmamıştır. Nihon Hidankyo ve Hibakuşa’nın diğer temsilcilerinin olağanüstü çabaları, nükleer tabunun yerleşmesine büyük katkı sağlamıştır. Ancak bugün nükleer silah kullanımına karşı bu tabunun baskı altında olması endişe vericidir.” ifadelerine yer verdi.
Süregelen savaş ve çatışmalarda nükleer silahların kullanılmasına yönelik tehditlerin yapıldığı vurgulanan açıklamada, ödülün nükleer silahların ne kadar yıkıcı olabileceğini hatırlatmak ve dünyayı bu silahlardan arındırmak için çalışan bu kuruluşa verildiği belirtildi.
2023 Nobel Barış Ödülü, İran’da “baskı altındaki kadınlar için mücadele ettiği için” hapis yatan İranlı aktivist Nergis Muhammedi’ye verilmişti.
Komitenin bu yılki ödülü Nihon Hidankyo’ya vererek, yaşadıkları acılı deneyimleri barışı korumak için kullanmayı seçen ve nükleer silahların olmadığı bir dünya için çalışanları onurlandırmayı amaçladığı belirtildi.
ABD’nin Hiroşima ve Nagazaki’ye atom bombası atmasının 79. yılı
ABD, 6 Ağustos 1945’te Hiroşima’ya tarihin ilk atom bombasını atmıştı. Bu saldırıda kentin yüzde 90’ı yıkılmış ve ilk anda 80 bin kişi yaşamını yitirmişti. Üç gün sonra da Nagazaki’ye atom bombası atılmış, burada da en az 40 bin kişinin hayatını kaybettiği belirtilmişti.
Atom bombalarının sonraki etkileriyle de büyük çoğunluğu sivil olmak üzere yaklaşık 110 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor. İzleyen aylar ve senelerde radyasyona bağlı hastalıklardan bölgede ölümler devam etmişti.
Nobel Ödülleri hakkında
İsveçli Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine ölümünden sonra 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmet edenlere verdiği ödüller, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor.
Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968’de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel’in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, ilk kez 1969’da verildi.
Nobel Ödülleri, her yıl Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan ödüllerin 1901’deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 defa yapılan ödül iptallerinin çoğu, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül törenleri, Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021’de de yapılamamıştı.
News
