Edirne’de Mimar Sinan’ın inşa ettiği ve günümüze ulaşan tek hamam olan “Sokullu”nun restorasyon çalışmaları devam ediyor.
Hamamın işletmecisi İsmail Cebeci, AA muhabirine geçen yıl Ocak ayında ihalesi yapılan Sokullu Hamamı’nın ihalesini aldığını ve hamamı restore ettirmeye karar verdiğini söyledi.
Cebeci, bir Sinan eserine dokunmanın ve onu yeniden hayata döndürmenin gurur ve mutluluk verdiğini belirterek, “Burayı kısmi tadilatla açabilirdik, sözleşmede öyle yazıyordu. Ancak burası Edirne için gerçekten büyük bir eser ve biz burayı tam teşekküllü açmaya karar verdik. İçeride ve dışarıda eserin dokunmadığımız yeri kalmadı. Böyle bir eserin bize nasip olduğu için çok mutluyum.” dedi.
Dikkat Çeken Isıtma Sistemi
Cebeci, restorasyon sırasında ısıtma sisteminde fark ettikleri bir detayın dikkatlerini çektiğini belirtti.
Oturma sekilerinin altında da ısıtma sisteminin yer aldığını ifade eden Cebeci, “Sinan öyle bir sistem yapmış ki hem hamamı ısıtmak için hem de hamama gelenlerin yıkanırken oturdukları yerin sıcak olması için. Bu sistemi fark ettik, tamir ediyor ve tadilatını yapıyoruz. İnşallah Edirne’mize hayırlı olacak. Burası 1963 veya 1964’te bir tadilat görmüş, sonrasında ise herhangi bir tadilat yapılmamış. Böyle bir eseri ayağa kaldırmak bize mutluluk ve gurur veriyor. Yeni yılda bu Sinan eserini açmayı planlıyoruz.” şeklinde konuştu.
Restorasyonu yürüten firmanın sorumlusu Ömer Nam ise birçok hamam restorasyonu yaptığını ancak böyle bir ısıtma detayını ilk kez gördüğünü belirtti.
Hamamların genellikle katı yakıtlı sistemle ısıtıldığını, fakat burada aynı yakıttan daha fazla verim almak amacıyla sıcak havanın hamamın oturma sekilerinin altından da geçirildiğini anlatan Nam, “Aynı ısı oturma sekilerinin içerisindeki kanallarda dolaştırılmış. Bu hamamın hem daha sıcak olmasını hem de yakıt tasarrufunu sağlar. Erzurum, Kastamonu, Bayburt, Bursa’da hamam restorasyonları yaptık fakat o eserlerin hiçbirisinde böyle bir detay, böyle bir fonksiyon, böyle bir incelik yok. Mimar Sinan’ın kendine has bir uygulaması. Bu görülmeye değer bir detay. Biz de böyle bir eseri onarmaktan, yapmaktan çok mutluyuz. Bu hamam Türkiye’de sayılı hamamlardan bir tanesi.” diye konuştu.
Sinan’ın Uygulanan Tekniği
Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Banu Gökmen, geleneksel Türk hamam mimarisinin ısıtma sistemi ve planlamasının Roma hamamıyla benzerlik gösterdiğini söyledi.
Sokullu Hamamı’nın anıtsal girişe sahip olduğunu ifade eden Gökmen, “Bir de Sinan’ın kendi hamamlarında uyguladığını kaynaklardan öğrendiğimiz, sekilerin altında da ısıtma sisteminin devam ettirildiği bir örnek var. Sinan’ın hamamlarında uyguladığı bir ısıtma tekniği diyebiliriz. Bu Edirne’de günümüze ulaşmış tek Sinan hamamı. Aslında kaynaklara baktığımızda, 30-35 hamamın varlığından bahsediliyor.” ifadelerini kullandı.
16. Yüzyıl Yapısı Bir Anıt Eser
Üç Şerefeli Cami yanındaki hamam, Sokullu Mehmet Paşa tarafından 1569 yılında Mimar Sinan’a yaptırıldı.
Türk mimarisinin önemli eserlerinden olan ve çift hamam planlıyla inşa edilen eser, deprem ve yangınlar sonrası çeşitli onarımlar gördü. Sokullu Hamamı 1970 yılından bu yana kişiler tarafından kiralanıp işletiliyor.
Kaynak: AA / Gökhan Balcı – Güncel Yerel Haberler Kültür Sanat Mimar Sinan edirne Güncel Yaşam Mimar”
News
