## Discord: İstanbul Cinayetlerinin Ardından Tartışmaların Merkezinde
**ABD merkezli ücretsiz iletişim platformu Discord, İstanbul’da yaşanan korkunç cinayetlerin ardından Türkiye’de tartışmaların merkezine oturdu.** 4 Ekim Cuma günü, İkbal Uzuner ve Ayşenur Halil, Semih Çelik tarafından vahşice öldürüldü. Çelik’in daha önce 5 kez tedavi gördüğü ve psikolojik sorunları olduğu öğrenildi. Telefonunda yapılan incelemeler ise Çelik’in Discord aracılığıyla **”incel”** adı verilen bir grupla iletişim halinde olduğunu ortaya koydu. “Involuntarycelibate/İstemsiz Bekarlık Projesi” anlamına gelen incel, gençler arasında giderek popülerleşen tehlikeli bir akım.
**Uzmanlar, incel şiddetini bir hastalık olarak nitelendirmenin doğru olmadığını belirtiyor.** Dr. Öğr. Üyesi Duygu Buğa, bu akımın korku ortamı yarattığını ve bireysel şiddetin toplumsal bir korkuya dönüştüğünü vurguluyor.
Cinayetlerin ardından, Semih Çelik’in telefonunda bulunan Discord mesajlaşmaları, bu akımın Türkiye’de de varlığını gözler önüne serdi. Bu durum, uzmanların incel şiddeti hakkında uyarılarda bulunmasına ve sosyal medya platformlarının bu tür tehlikelerin önlenmesinde rol oynamasının önemini vurgulamasına sebep oldu.
İstanbul cinayetlerinin ardından, Discord ve benzeri platformlarda suç unsuru içerikler paylaşan çok sayıda grup olduğu ortaya çıktı. Bu durum, Türkiye’yi derinden sarsan bir güvenlik zafiyetini gözler önüne seriyor.
Discord Nedir?
ABD merkezli Discord, sesli, görüntülü ve yazılı olarak iletişim kurulmasını sağlayan dijital bir platform. Özellikle oyuncular arasında popüler olsa da zamanla iş grupları, arkadaş çevreleri ve çeşitli topluluklar için de yaygın bir kullanım alanı kazandı.
Discord, kullanıcıların kendi gruplarını oluşturmalarına olanak sağlayan “sunucular” adı verilen farklı gruplar sunuyor. Her sunucunun kendi kanalları olabilir ve bu kanallar, belirli konulara odaklanmış yazılı sohbetler, sesli sohbetler veya video görüşmeleri için kullanılabilir.
2015 yılında kurulan platformun Haziran 2024 verilerine göre aylık yaklaşık 200 milyon aktif kullanıcısı bulunuyor.
Discord Üzerinden Şantaj İddiası
5 Ekim’de, bir kız çocuğunun Discord üzerinden kimlik bilgilerinin çalındığını ve şantaja uğradığını söylediği bir video yayınlandı. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, konuyla ilgili olarak videonun kurgu olduğunu ve kız çocuğunun koruma altına alındığını açıkladı. Ayrıca videoyu paylaşan 18 yaşındaki kullanıcının “halkı yanıltıcı şekilde internet üzerinden yayınlayan ve dezenformasyon” yapmaktan gözaltına alındığını belirtti.
“Siber Daire Başkanlığımız bir kız çocuğunun sosyal medyadaki ‘Bir Program’ üzerinden tehdit edildiğine dair paylaşılan videodaki görüntüleri incelemiştir. Yapılan incelemede videonun kurgu olduğu belirlenmiştir. İzmir Emniyet Müdürlüğü ekiplerimiz, E.N.B. adlı çocuğu adresinde muhafaza altına almıştır. İfade işlemleri psikolog eşliğinde Cumhuriyet Savcısı tarafından gerçekleştirilecektir. E.N.B. adlı çocuğun ‘tehdit ve şantaja maruz kaldığı’ sözde görüntüleri, ‘Halkı yanıltıcı şekilde internet üzerinden yayınlayan ve dezenformasyon’ yapan T.D. adlı 18 yaşındaki şahıs ise Ankara Emniyet Müdürlüğü ekiplerimiz tarafından gözaltına alınmıştır.”
Reşit Olmayan 4 Şüpheli “Muhafaza Altında”
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 8 Ekim ve 9 Ekim’de yaptığı paylaşımlarda Discord ve anlık mesajlaşma uygulaması Telegram’da suç unsuru teşkil eden içerikler paylaştığı tespit edilen reşit olmayan dört şüphelinin “muhafaza altına alındığını” duyurdu. Şüphelilerden birinin “çocuk müstehcenliği, polise ve şehitlere hakaret, dini değerleri aşağılayıcı” paylaşımlar yaptığı belirtildi.
Discord’a Erişim Engeli Getirildi
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, 9 Ekim’de X hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda mesajlaşma ve sosyal medya uygulaması Discord’a erişim engellenmesi kararı verildiğini bildirdi. Bakan Tunç, 5651 Sayılı “İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesi” hakkında kanunun 8/1 maddesinde yer alan “çocukların cinsel istismarı ve müstehcenlik” suçlarının işlendiğine dair yeterli şüphenin bulunduğunu belirtti.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının talebi üzerine Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği’nce Discord isimli sosyal medya platformuna 5651 Sayılı ‘İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 8/1 maddesinde…
— Yılmaz TUNÇ (@yilmaztunc) October 8, 2024
Bakan Tunç, erişim engelinden önce 8 Ekim gecesi yaptığı başka bir paylaşımda bazı sosyal ağ sağlayıcıları ve internet sitelerine dair adli soruşturma başlatıldığını duyurmuştu. Tunç, engelden önceki paylaşımında sorunlu içerikleri çıkarmayan ve alınan yargı kararlarını uygulamayan taraflara 5651 Sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” gereğince para cezası, reklam yasağı, bant daraltma ve erişim engellenmesi gibi yaptırımlar uygulanacağını ifade etmişti.
Erişim Engeli Kararı BTK Tarafından Uygulamaya Konuldu
Erişim engeli, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) web sitesinde de yayımlandı. BTK’nın açıklamasında kararın Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği tarafından alındığı belirtildi.
Platformda, 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun”un 8/1 maddesinde yer alan “Çocukların cinsel istismarı ve müstehcenlik” suçlarının işlendiğine dair yeterli şüphenin bulunması dolayısıyla Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı da harekete geçti. Başsavcılığın talebini değerlendiren Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği, delilleri göz önünde bulundurarak Discord’a erişimin engellenmesi kararını verdi.
Yargı da Harekete Geçti
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, son dönemde birbiri ardına yaşanan adli olaylar ve internet ortamında işlenen suçlar dolayısıyla tartışma yaratan sosyal medya uygulamaları ilgili kurum ve kuruluşlarca sıkı takibe alındı. Bu kapsamda, Semih Çelik tarafından iki genç kızın katledilmesinin ardından mesajlaşma platformu Discord’a ilişkin Ulaştırma ve Altyapı, İçişleri, Adalet ile Aile ve Sosyal Hizmetler bakanlıkları yetkililerinin katılımıyla hafta sonunda toplantı yapıldı. Toplantıda konuya ilişkin alınacak tedbirler kapsamlı olarak değerlendirildi.
Başsavcığın Talep Yazısındaki Tespitler
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının talebinde, 5 Ekim’de "HAHA" rumuzlu Discord yayın kanalı üzerinden özellikle yaşı küçük çocuklar hedef alınarak zorbalık yapıldığı, bazı üyelerin daha da ileri giderek çevrelerindeki çocukların cinsel bölgelerinin fotoğraf ve videolarını çekerek grupta yayınladıkları, bazı üyelerin ise şantajla küçük çocukları kendi çıplak görüntülerini çekmeye zorlayıp, bu görüntüleri grupta paylaştıkları yönünde sosyal medya paylaşımları üzerine soruşturma başlatıldığı belirtildi.
Yapılan incelemelerde, çocuğun cinsel istismarı, şantaj ve müstehcenlik içeren çok sayıda içeriğin Discord kanalında paylaşıldığının anlaşıldığı vurgulandı.
Soruşturma kapsamında şüpheliler hakkında gözaltı işlemlerine başlandığı ifade edilen talepte, Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığından gönderilen rapora dikkati çekildi. Raporda, "Bu tür grupların, çocukların ve gençlerin cinsel kimliklerini şekillendirme süreçlerini manipüle ederek kimlik kargaşasını pekiştirebildiği ve topluma karşı bir başkaldırı sembolü olarak ayrıca bu mecralarda şantaj ve izleme sayılarıyla gelir elde ettikleri, kolay para kazanmanın yolunu bulmaları sebebiyle satanizmi cazip gösterdiği görülmüştür" tespitlerinin yapıldığı aktarıldı.
Talepte, Discord’un, çocukların istismarına neden olan, şiddeti teşvik edici ve kamu düzeninin bozulmasına sebebiyet veren bir platform olduğunun değerlendirildiği kaydedildi.
Karar Hakim Kararıyla Kaldırılabilecek
Söz konusu mahkeme kararının BTK’ye iletilmesinin ardından, Kurum Başkanı tarafından Discord uygulaması Türkiye’den erişime kapatıldı.
Uygulamanın tekrar açılması için ilgili hakimliğin kararını kaldırması gerekiyor.
İnternet ortamında işlenen suçlara ilişkin kamuoyunda "Sosyal Medya Yasası" olarak da bilinen "7253 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un ağ sağlayıcıları ile ilgili hükümleri de 1 Ekim 2020 tarihinde yürürlüğe girmişti.
8. Madde Neler Getiriyor?
5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkındaki Kanun’un 8 maddesi şöyle:
"(1)İnternet ortamında yapılan ve içeriği, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan intihara yönlendirme (Madde 84), çocukların cinsel istismarı (Madde 103, birinci fıkra), uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma (Madde 190), sağlık için tehlikeli madde temini (Madde 194), müstehcenlik (Madde 226), fuhuş (Madde 227), kumar oynanması için yer ve imkan sağlama (Madde 228) suçlarını oluşturduğu hususunda yeterli şüphe sebebi bulunan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verilir.
Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun’da yer alan suçlar, Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yer alan suçlar, Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu’nun 27. maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında yer alan suçlarda da erişim engeli getirilir.
(2)İçeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararı, soruşturma evresinde hakim, kovuşturma evresinde ise mahkeme tarafından verilir. Soruşturma evresinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde cumhuriyet savcısı tarafından da içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verilebilir. Bu durumda cumhuriyet savcısı kararını 24 saat içinde hakimin onayına sunar ve hakim kararını en geç 24 saat içinde verir. Bu süre içinde kararın onaylanmaması halinde tedbir, cumhuriyet savcısı tarafından derhal kaldırılır. Erişimin engellenmesi kararı, amacı gerçekleştirecek nitelikte görülürse belirli bir süreyle sınırlı olarak da verilebilir. Koruma tedbiri olarak verilen içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine ilişkin karara 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilir.
(3)Hakim, mahkeme veya cumhuriyet savcısı tarafından verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının birer örneği, gereği yapılmak üzere Kuruma gönderilir.
(17)(Ek:17/10/2019-7188/36 md.) Bu maddenin 2’nci, 4’üncü ve 14’üncü fıkraları kapsamında verilen erişimin engellenmesi kararları, ihlalin gerçekleştiği yayın, kısım, bölümle ilgili olarak (URL vb. şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle verilir. Ancak teknik olarak ihlale ilişkin içeriğe erişimin engellenmesi yapılamadığı veya ilgili içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla ihlalin önlenemediği durumlarda, internet sitesinin tümüne yönelik olarak erişimin engellenmesi kararı verilebilir."
Bakan Uraloğlu: Discord Bilgilerini Paylaşmadı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 9 Ekim’de TBMM’de AK Parti grup toplantısı öncesi gazetecilere yaptığı açıklamada “Discord’a neden erişim engeli getirildi?” sorusunu cevapladı. Bakan Uraloğlu, ‘Discord’ isimli sosyal medya platformuna, Ankara 1’inci Sulh Ceza Mahkemesi’nin gece 02.10’da aldığı kararla erişimine engel getirdiklerini belirterek, “Burası gerçekten tamamen kapalı bir sistem. Siz istediğiniz gibi girip çıkamıyorsunuz ya da bizim güvenlik birimlerimiz orada sorgulama yapamıyorlar maalesef. Orayı kullananların bize şikayet etmesi noktasında biz müdahil olabiliyoruz. Maalesef birkaç gündür yaşadığımız olaylar olmamış olsa belki biz bugün Discord’a erişime engel getirdiğimiz için yasakçı bir zihniyetle itham edilecektik. Ama bu olaylar oldu, herkes kapatılmasını istiyor. O zaman toplumun bütün kesimleri ile gerçekten bir arada hareket etmemiz lazım. Başta aileler olmak üzere, bizim giremediğimiz mecrada ne olduğunu bilemeyebiliyoruz ve Discord, kendi bilgilerini, IP adresi dahil, içerikler dahil güvenlik güçlerimizle paylaşmayı reddettiği için biz de zorunlu olarak erişime engel getirdik” dedi.
‘Gelen Talepler Üzerine Gerekeni Yapıyoruz’
Uraloğlu, toplumdaki algıyı, farkındalığı beraber yürütmekte fayda olduğuna işaret ederek, “Biz burada İçişleri Bakanlığımız, Adalet Bakanlığımız, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığımız, güzel bir iş birliğimiz var. Bazı şeyleri ancak öğrendiğimizde müdahale ediyoruz. Yoksa her şeyi denetleme imkanına sahip değiliz. Burada Discord’u kapattık diye çok acayip bir memnuniyet var. Ama bir hafta önce kapatmış olsaydık bu memnuniyet olmayacaktı. Burada bizlerle olan bilgi paylaşımı gerçekten kıymetli. Bizim Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun güvenli internet adresi var, 141 çağrı merkezimiz var; buralara gelen şikayetler, gelen talepler üzerine biz gerekeni yapıyoruz. Onlar bazı sohbet odaları gibi yerlerin içerisinde olduğu için bize bilgiler aktarabiliyorlar, biz de daha geniş bilgi sahibi olarak burada yapmamız gerekeni yapmaya gayret ediyoruz. Toplumumuzu koruma ile ilgili her türlü adımı çok net bir şekilde atacağız. Hepsini yakın takipteyiz” ifadelerini kullandı.
Twitch Kapatılacak mı?
Bakan Uraloğlu, başka bir yayın platformu olan Twitch ile ilgili de toplumu korumak için her türlü adımı atacaklarını belirtti.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç da yine bugünkü AK Parti TBMM Grup Toplantısı öncesinde Discord’a erişim engeli getirilmesine ilişkin soruya, "5651 sayılı yasamız var. ‘İnternette Suç İşlenmesinin Önlenmesine Dair Kanun’. Bu kanun gereğince özellikle internet medyası üzerinde işlenen suçların önlenmesi ile ilgili yaptırımların daha da artırılması ve bu kararlılığı dün de ifade ettik. O konudaki sosyal medya şirketlerinin ülkemizin hukuk sistemine saygı göstermesi lazım. Biz bu konuyu kararlılıkla sürdüreceğiz" karşılığını verdi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Discord’un kapatılmasına ilişkin son durumu anlattı. Uraloğlu, "Discord, kendi bilgilerinin IP adresleri, içerikler dahil bizim güvenlik birimlerimizle paylaşmayı reddettiği için biz de erişim engeli getirdik. Ancak orayı kullananların bize şikayet etmesi sonucu biz olaya müdahil olabiliyoruz" dedi.
Discord’a Bir Veto da Rusya’dan
Rusya 8 Ekim 2024’te, Discord’a erişim engeli getirdi. Rusya, Discord’da uygunsuz ve yasa dışı kabul edilen içeriklerin kaldırılmadığını belirterek bu kararı aldı. Engelin nedeni olarak özellikle uygulamanın terörist ve aşırılıkçı amaçlarla kullanıldığı, bu amaçlarla vatandaşların kandırıldığı, uyuşturucu satışı ve yasa dışı bilgilerin yayılmasını sağladığı kaydedildi. Rusya’nın internet düzenleme kurumu olan Roskomnadzor, Discord’un Rus yasalarına aykırı içerikleri kaldırma taleplerine uymadığını iddia etti. Bu nedenle platforma erişimin engellenmesine karar verdi.
Açıklamada, geçen yıl mahkeme kararıyla uygulamada yasa dışı bilgileri silmediği gerekçesiyle Discord’a 6 milyon ruble (yaklaşık 62 bin dolar) ceza kesildiği hatırlatıldı. Roskomnadzor, daha önce Discord yönetimine 947 yasa dışı materyalin kaldırılması için talep göndermişti.
Türkiye, Discord’u Yasaklayan 7’nci Ülke Oldu
İran ve Kuzey Kore Discord’a erişim engeli getiren ülkelerden… Çin’de 2018’den beri kapalı olan platformun alternatifleri üretildi. Birleşik Arap Emirlikleri’nde 2020’nin sonlarında kapanan mecra halen daha açılmadı. Umman platformu 2022’de engelledi. Rusya geçtiğimiz gün Rus yasalarının ihlal edildiği gerekçesiyle platformu yasakladı.
Daha öncesinde Mısır’da yasak olan platform geçtiğimiz aylarda açılmıştı.
ABD Ordusunda ‘Discord’ Krizi
Discord 2023 yılında ABD Savunma Bakanlığı’na ait gizli belgelerin sızdırılması olayıyla gündeme gelmişti. Bu olayda, ABD ordusuna ait oldukça hassas ve gizli bilgiler, bir Discord sunucusu üzerinden sızdırılmıştı. Belgeler, dünya genelinde güvenlik ve diplomatik ilişkileri etkileyebilecek derecede önemliydi. Sızdırılan bu belgeler arasında Ukrayna’daki savaşla ilgili istihbarat raporları, müttefik ülkelerle yapılan görüşmelere dair detaylar ve diğer önemli güvenlik bilgileri yer alıyordu. Olay, belgelerin bir Discord sunucusunda paylaşıldıktan sonra fark edilmiş ve hızla yayılarak büyük bir uluslararası krize neden olmuştu.
ABD yetkilileri, bu sızıntının Discord gibi platformların denetlenmesi ve güvenlik politikalarının gözden geçirilmesi gerektiğini gündeme getirdi.
Telegram ve Discord uygulamalarında uygunsuz paylaşım yapan 2 çocuk ifadelerinin psikolog eşliğinde cumhuriyet savcısı tarafından alınacak.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Discord’un kapatılmasına ilişkin son durumu anlattı. Uraloğlu, "Discord, kendi bilgilerinin IP adresleri, içerikler dahil bizim güvenlik birimlerimizle paylaşmayı reddettiği için biz de erişim engeli getirdik. Ancak orayı kullananların bize şikayet etmesi sonucu biz olaya müdahil olabiliyoruz" dedi.
İçişleri Bakanlığı Discord’da bulunan “C31K” isimli grubun yöneticilerinden “Hz. Ebu Cehil” kullanıcı adlı E.K. ile ‘’Arda Bateman’’ kullanıcı adlı A.T’nin polis ekipleri tarafından muhafaza altına alındığını açıkladı.
Çocuklara yönelik şantaj, pedofili, cinsel istismar gibi iddialarla gündeme gelen Discord’a yönelik kapatma ve erişim engeli gelip gelmeyeceği merak konusu oldu. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, konuya açıklık getirdi. Uraloğlu, "Yasakçı zihniyetle değil de gereklerini yerine getirerek erişim engeli getirme noktasını istişare ediyoruz, henüz verilmiş bir karar yok" dedi.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, sosyal medyada tehdit ve şantajla çocukları cinsel istismara zorlayan sapkın içeriklerle ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu. Bakan Tunç, söz konusu içeriklerin önüne geçen kanunu uygulamayan sosyal ağ sağlayıcılarına çeşitli yaptırımlar uygulanacağını da ifade etti. Gençleri ve çocukları zehirlemeye, toplumsal yapının temelini sarsmaya yönelik girişim
News
