Hakkari’nin Çukurca ilçesinde, Irak sınırına yakın, çiftçiler tarlalarını domuzlardan korumak için 4 aydır gece nöbetleri tutuyor. Çeltik ve susam gibi ürünler yetiştiriyorlar, ama bu değerli hasatları korumak için bu sıkıntılı mücadeleyi veriyorlar.
İlçenin ılıman iklimi, incir, nar, Trabzon hurması, pirinç ve susam gibi ürünlerin yetişmesine imkân tanıyor. Ancak çiftçiler, ilkbaharda ektikleri ürünlerin yaban domuzlarının açgözlülüğüne kurban gitmemesi için gece gündüz çalışıyorlar.
Domuzlarla mücadele için çiftçiler, tarlalarına hakim noktalara ve ağaçların üzerine gözetleme alanları kurmuşlar. Sabahın ilk ışıklarına kadar çevreyi kontrol ediyor, el fenerleriyle tarlaları dolaşıyorlar, zaman zaman tenekelere vurup hayvanları korkutmaya çalışıyorlar. Bu yorucu nöbet, hasat zamanı gelene kadar devam ediyor.
Nöbetler sırasında çiftçiler, birbirlerinin gözetleme noktalarını ziyaret ediyor, odun ateşinde demledikleri çayı içip sohbet ederek zaman geçiriyorlar. Geceyi birlikte geçiriyorlar, zorlu mücadelelerini paylaşarak dayanışma gösteriyorlar.
Dutluca Mahallesi’nde çeltik yetiştiren Kazım Tekinalp, yaban hayvanlarının ektikleri ürünleri nasıl mahvettiğini anlatıyor. Asma bahçesinden gelen ürünün azalması, domuzların sebep olduğu zararı gösteriyor. Tekinalp, 3-4 aydır nöbet tuttuğunu, sabahlara kadar ayakta kaldığını söylüyor. Ekimi anlatırken, mart ayının sonunda başlayan hazırlıkların, nisan ayında ekimle devam ettiğini, önce pirinç ektiklerini ve erken ekenlerin ağustos ayında hasada başladığını belirtiyor. Ekin işlerinin meşakkatli olduğunu vurguluyor.
Tekinalp, bu yıl 57 geceyi nöbetle geçirdiğini söylüyor. Ekin işlerinin imece usulüyle yapıldığını, 7-8 kişilik ekiplerle hasat yapıldığını anlatıyor. İki ayrı yerde gözetleme noktası kurduğunu, çayını ve yemeğini burada yediğini, el feneriyle çevreyi kontrol ettiğini, sesler çıkararak domuzları korkuttuğunu belirtiyor. Bölgede herkesin nöbet tuttuğunu, en büyük tehdidin domuzlar olduğunu söylüyor. Pirinç, susam ve yeşil mercimek yetiştirdiğini, bir ay daha nöbet tutması gerektiğini anlatıyor. Domuzların bir dönümde 500-600 kilogram ürünün 50 kilograma kadar düşmesine sebep olduğunu söylüyor. Ürünleri hem ihtiyaçlarını karşılamak hem de satmak için kullanıyorlar. Nöbetten korkmadıklarını, çünkü buna alıştıklarını, 20 yıldır bu mücadeleyi verdiklerini söylüyor.
Abdulrezak Demiroğlu da çiftçilikle geçimini sağlıyor. Bu yıl çeltik, susam, buğday ve fasulye ekmiş. Nisanda ekime başladığını, bu ay sonunda hasadı yapacağını söylüyor. Yaban hayvanlarının tarlalara verdiği zararın büyük olduğunu, domuz ve ayıların içine girdiklerinde bir şey bırakmadığını belirtiyor. Domuz ve ayıları korkutmak için tenekelere vurup bağırıyorlar. Bölgede en çok pirinç, buğday ve susam ekildiğini, ürünlerinin tamamen doğal olduğunu söylüyor. Yaklaşık 5 aydır nöbet tutuyor, 20 gün daha devam edecek.
Kaynak: AA / Kültür Sanat
Kültür Sanat Çukurca hakkari Ekonomi Güncel
News
