Türkiye, uzun yıllardır yurt dışında bulunan ve iadesi için çaba gösterilen 14 arkeolojik ve etnografik eseri, anavatanına geri kazandırdı. Bu eserler arasında, yaklaşık 50 yıldır iadesi için çalışmaların devam ettiği, Burdur’daki Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan iki bronz heykel başı ve anıtsal boyutlarda bir bronz kadın heykeli de yer alıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığı ile Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturma Birimi iş birliğiyle yürütülen çalışmalar sonucunda eserlerin iadesi sağlandı. Uzmanların yurt dışında ve Türkiye genelinde yürüttüğü incelemeler, takip ve araştırmalar, eserlerin iadesine giden yolda önemli bir rol oynadı. Eserler, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı’nın katılımıyla düzenlenen bir törenle New York’taki Türk Evi’nde teslim alındı ve Türkiye’ye getirildi.
İade edilen eserler arasında, M.Ö. 1 ve M.S. 1’inci yüzyıllar arasına tarihlenen genç bir erkeği tasvir eden bronz heykel başı da bulunuyor. Jean Paul Getty Müzesi tarafından kabul edilen bu eser, 50 yıl sonra anavatanına döndü. Santa Barbara Sanat Müzesi’nden iadesi sağlanan sakallı erkek başı ise M.S. 3’üncü yüzyıla tarihlendiriliyor. İnsan boyutunda bir heykele ait olduğu düşünülen bu baş, Roma İmparatoru Gallienus dönemi modasını yansıtan saç ve sakal tipiyle dikkat çekiyor.
İade edilen eserler arasında, Miami Üniversitesi’ne bağlı Lowe Sanat Müzesi’nden getirilen çeşitli dönemlere ait pişmiş toprak eserler de bulunuyor. Bunlar arasında, M.Ö. 1’inci bin yıla tarihlenen çift kulplu ve boyalı bir kap, antik döneme ait bir testi, Bizans dönemine ait bir kase ve bir kandil yer alıyor. Ayrıca, Bizans dönemine ait üç sikke, bir gümüş Roma sikkesi ve 10’uncu ile 11’inci yüzyıllara tarihlenen, Anadolu’daki Türkmen işçiliğinin örneği olan, mine ve değerli taşlarla süslenmiş bir mücevher parçası da iade edilen eserler arasında yer alıyor. Osmanlı metal işçiliğinin zerafetini gösteren, 19’uncu yüzyıla ait iki hançer de anavatanına döndü.
Burdur’daki Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan eserler, 1960’lı yıllarda kaçak kazılarla elde edilmişti. Prof. Dr. Jale İnan ve gazeteci-yazar Özgen Acar tarafından ilk kez gündeme getirilen bu eserlerin iadesi için Manhattan Bölge Savcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığı tarafından derinleştirilen araştırmalar sonucu birçok eserin iadesi sağlandı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Kültürel mirasımızın en nadide parçaları Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığının çalışmaları sayesinde ülkemize dönmeye devam ediyor.” dedi. Bakan Ersoy, eserlerin iadesinin binlerce yıllık geçmişin ve köklü mirasın sembolleri olduğunu vurgulayarak, bu eserlerin ait oldukları yerde korunarak gelecek nesillere aktarılacağını belirtti.
News
