Diyarbakır’ın tarihi kalbi olan Amida Höyük’te yürütülen kazılar, şaşırtıcı buluntularla devam ediyor. Geç Uruk dönemine ait bir silindirik mühür, yapılan çalışmalar sırasında ortaya çıkarıldı.
Binlerce yıllık geçmişiyle birçok medeniyete ev sahipliği yapmış höyükte, 2018’den beri Dicle Üniversitesi (DÜ) Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İrfan Yıldız önderliğinde kazılar devam ediyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle gerçekleştirilen bu çalışmalar, höyükte yaşamın izlerini gün yüzüne çıkarıyor.
Kazılarda bugüne kadar 1800 yıllık su kanalları ve kalorifer sistemi, 1700 yıllık mezar odaları, 1. Dünya Savaşı kalıntıları ve 800 yıllık mermer parçaları gibi önemli buluntular ortaya çıkarıldı. Bu yıl ise çalışmalar Artuklu Sarayı’nın kabul salonunun güneyindeki odada ve Saraykapı ile kral yolu arasındaki alanda yoğunlaşıyor.
Bir açmada yürütülen çalışmalarda bulunan yangın izi, höyükte 10 bin yıl önce yerleşimin başladığını gösteriyor. Seramik parçaları ve taş malzemeler de bu tespiti destekliyor.
“Bu bölgede güçlü bir ticaret ağı olduğunun göstergesi”
Uzman ekip, kazılarda son olarak silindirik mühür buldu. Kazı Başkanı Prof. Dr. Yıldız, Amida Höyük’te 10 bin yıldır kesintisiz yaşamın devam ettiğini belirtiyor.
Filistin’in Eriha kentinden sonra kesintisiz yaşamın netleştiği ikinci yer olarak Amida Höyük’ün öne çıktığını ifade eden Yıldız, “Amida Höyük kazıldıkça çok sürpriz buluntularla karşılaşmaya devam edeceğiz. Bulduğumuz mühür silindirik. Geç Uruk dönemine yani milattan önce 3400 ile 3100 yılları arasına tarihlendirebileceğimiz bir mühür.” dedi.
Daha önce Bismil ilçesinde Müslümantepe Höyüğü’ndeki kazılarda benzer bir mühür bulunduğunu belirten Yıldız, orada bulunan mührün tam olarak çıkarıldığını, Amida Höyük’te buldukları mührün ise kırık olduğunu söyledi.
Yıldız, mührün üzerinde baklava dilimi şeklinde geometrik süslemeler bulunduğunu ve bu mührün hem yapıldığı döneme ilişkin özelliği hem de üzerindeki süslemelerle eşsiz olduğunu belirtti. Bu tür mühürlerin genelde belgelerin, çuvalların ve çömleklerin ağzını kapatmak için kullanıldığını vurgulayan Yıldız, “Bu mührün bulunması bu bölgede güçlü bir ticaret ağı olduğunun da göstergesidir. Daha önce de bir mühür bulunmuştu, Amida Höyük kazısında, Kalkolitik döneme ait. Hem o mühür hem de bu mühür içerisine ip geçirilerek boyuna asılan mühürlerden. Kazımızda bulunan ilk silindirik ancak ikinci mühür buluntusu olma özelliğinde.” dedi.
Kültür Sanat İrfan Yıldız Kültür Güncel
News
