Güney Afrika’da “başparmak piyanosu” olarak bilinen “mbira”, dini ayinlerden düğünlere, sosyal toplantılardan hasat törenlerine kadar geniş bir yelpazede kullanılan geleneksel bir müzik aletidir.
AA muhabiri, Afrika’nın müzik kültürünü ve müzik aletlerini konu alan bir dizi haberin altıncı bölümünde, Zimbabve ve Malavi başta olmak üzere Güney Afrika bölgesinin önemli geleneksel çalgılarından biri olan mbirayı inceledi.
Dünya genelinde “kalimba” olarak da bilinen mbira, çeşitli ritüel ve kutlamalarda önemli bir rol oynar.
Genellikle avucunuza sığacak kadar küçük olan mbira, ahşap bir çerçeveye yerleştirilmiş metal dillerden oluşur.
Mbiraların dillerinin sayısı, bölgeye ve türe göre 8 ile 28 arasında değişebilir.
Her iki elin başparmakları ile çalınan bu çalgı, şeklinden dolayı “başparmak piyanosu” olarak adlandırılır.
Zambezi Nehri’nden Kalahari Çölü’ne kadar uzanan geniş bir alanda yaygın olarak kullanılan mbiranın bu bölgede 1000 yıldan uzun bir geçmişi olduğu tahmin ediliyor.
Hasat kutlamalarından yağmur duasına kadar birçok ritüelde kullanılır.
Cape Town’da geleneksel müzik aletleri satan ve müzisyen olan Isaac Mungai, AA muhabirine mbiranın tüm Güney Afrika bölgesinde yaygın olarak kullanılan bir çalgı olduğunu ve “kalimba” olarak da bilindiğini belirtti.
Mungai, mbiranın dini törenlerden hasat kutlamalarına, yağmur duasından düğünlere kadar birçok etkinlikte kullanıldığını ve gençlerin, özellikle erkeklerin, çocukluktan ergenliğe geçiş törenlerinde de mbira çaldığını belirtti.
Mbiranın ticari amaçlarla kullanılmadığını vurgulayan Mungai, bu geleneksel çalgının Afrika kültüründe önemli bir yere sahip olduğunu söyledi.
Mungai, mbiraların özellikle gençler tarafından tercih edildiğini ve onlara verilen bir mbiranın gençlerin yaklaşık 3 saat boyunca başka hiçbir şeye odaklanmadan müzik yapmalarına olanak sağladığını belirtti. Mungai, gençlerin günümüzde cep telefonları ve elektronik cihazlarla meşgul olduğunu ancak mbiranın geleneksel bir eğlence aracı olarak önemini koruduğunu ifade etti.
“Şehir hayatı kültürümüzü sulandırıyor”
Mungai, geleneksel müziğin Johannesburg ve Cape Town gibi büyük şehirlerde unutulmaya yüz tuttuğunu ve şehir hayatının kültürlerini sulandırdığını belirtti.
Kırsal bölgelerde insanların geleneksel müziğe daha bağlı olduğunu vurgulayan Mungai, şehir dışına çıktığında insanların daha canlı ve kültürün daha canlı olduğunu söyledi.
Kaynak: AA / Güncel
Güney Afrika Malavi Afrika Kültür Sanat Güncel Haberler
”
News
