“`html
AA muhabiri, ABD’nin İsrail’e sağladığı askeri ve mali yardımı kapsamlı bir şekilde araştırdı ve çeşitli kamu kaynaklarından elde ettiği verileri derledi.
1946’dan 2023’e kadar uzanan süreçte, İsrail’in en önemli müttefiki olan ABD, Tel Aviv’e 158 milyar doları aşan askeri ve ekonomik destek sağladı. Bu destek, İsrail’i ABD’nin tarihinin en büyük askeri yardım alıcısı konumuna yerleştirdi. Council on Foreign Relations’ın 7 Ekim 2024 tarihli raporuna göre ise, enflasyon düzeltmesi yapıldığında bu rakam 310 milyar doların üzerine çıktı.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) raporları, ABD’nin İsrail’in başlıca silah tedarikçisi olduğunu teyit ediyor.
2019-2023 yılları arasında İsrail, konvansiyonel silahlarının %69’unu ABD’den ithal etti. Bu oran, 2000’li yıllara kadar uzandığında %78’e yükseliyor.
ABD’nin İsrail’e sağladığı askeri destek, yalnızca finansal yardımları değil, aynı zamanda ileri düzey askeri danışmanlık hizmetlerini ve çeşitli silah sistemlerini de içeriyor. Bunlar arasında Demir Kubbe hava savunma füzeleri, çeşitli bomba türleri, JDAM hassas güdüm kitleri, CH-53 helikopterleri, KC-46 yakıt ikmal uçakları, Hellfire füzeleri, topçu mühimmatı, zırh delici mühimmat ve zırhlı araçlar yer alıyor.
ABD VE İSRAİL ARASINDAKİ ON YILLIK ASKERİ YARDIM ANLAŞMASI
2016 yılında ABD ve İsrail arasında, 2028 yılına kadar geçerli olacak 38 milyar dolarlık bir askeri yardım anlaşması imzalandı. Bu anlaşma, 33 milyar dolarlık yabancı askeri yardım ve 5 milyar dolarlık füze savunma sistemleri desteğini içeriyor.
2019 anlaşmasıyla ABD, İsrail’e yıllık yaklaşık 3,8 milyar dolarlık askeri yardım sağlıyor.
Ekim 2023’te ABD Başkanı Joe Biden, Gazze’deki operasyonlar için İsrail’e acil askeri yardım sağlanması amacıyla Kongre’ye bir tasarı sundu. Bu tasarı, 3 Kasım’da Temsilciler Meclisi’nden geçti.
Kasım 2023’te ABD Dışişleri Bakanlığı, Gazze’de de kullanılan Spice güdüm kitlerinin 320 milyon dolarlık satışını onayladı.
Aralık 2023’te Biden yönetimi, Kongre onayı gerektirmeyen acil satış yoluyla İsrail’e 106 milyon dolar değerinde M830A1 tank topu mermisi ve 147 milyon dolar değerinde 155 milimetrelik topçu mermisi parçası gönderilmesini onayladı.
İSRAİL’E SAĞLANAN ASKERİ YARDIMIN GENİŞ ÇAPLI BOYUTU
Şubat 2024’te Kongre’den geçen acil askeri yardım tasarısıyla İsrail’e Eylül 2025’e kadar 14,1 milyar dolarlık yardım tahsis edildi.
Mart 2024’te Biden yönetimi, İsrail’e 2,5 milyar dolarlık silah sevkiyatına onay verdi ve Nisan ayında yaklaşık 17 milyar dolarlık askeri yardım içeren bir güvenlik paketini imzaladı.
İsrail’e sağlanan finansal ve askeri desteğin toplam maliyetinin, İsrail’in bölgedeki operasyonlarının maliyetini de içerdiğinde 22,76 milyar doları aştığı tahmin ediliyor (bu rakama İsrail operasyonlarının 4,86 milyar dolarlık maliyeti dahildir).
7 Ekim 2023 – 30 Eylül 2024 döneminde İsrail’e sağlanan askeri yardımın tutarı 17,9 milyar dolardır. Bu yardımın ayrıntılı dökümü, Brown Üniversitesi Watson Uluslararası ve Kamu İşleri Enstitüsü’nün hazırladığı raporda yer almaktadır.
Bu rapor, yabancı askeri finansman için 6,8 milyar dolar (yıllık 3,8 milyar dolarlık tahsisat ve 3 milyar dolarlık acil yardım), füze savunması için 4,5 milyar dolar, Iron Beam sistemi için 1,2 milyar dolar, topçu mermisi üretimi için 1 milyar dolar ve ABD stoklarından sağlanan silahlar için 4,4 milyar dolarlık harcama olduğunu göstermektedir.
İSRAİL’E GÖNDERİLEN SİLAH VE MALZEME MİKTARI
7 Ekim 2023’ten bu yana, ABD, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetinin en büyük destekçisi oldu.
25 Aralık 2023’e kadar, ABD yönetimi 244 kargo uçağı ve 20 gemiyle 2,4 milyar dolar değerinde 10 bin tondan fazla silah ve askeri malzeme gönderdi. İlk altı haftada İsrail’e 15 binden fazla bomba ve 50 bin topçu mermisi ulaştı.
Ağustos 2024’e kadar bu rakamlar 500 uçak ve 107 gemiye, 50 bin tonun üzerinde silah ve malzemeye ulaştı. İlk sevkiyatlarda MK84, MK82 bombaları ve Hellfire füzeleri olduğu bildirildi.
MK84 bombalarının Gazze’deki sivil kayıpların en önemli nedenlerinden biri olduğu belirtiliyor. 14 Kasım 2023’e kadar 2000 adet Hellfire füzesi Gazze’de yoğun bir şekilde kullanıldı.
Ayrıca, belirtilmeyen miktarda silah ve mühimmat, İsrail’deki Müttefik Savaş Stok Rezervleri’ne (WRSA-I) transfer edildi. Bu sevkiyatların şeffaflığı ve Kongre denetimi eksikliği eleştiri konusu oldu.
SİLAH SEVKİYATLARI 2024 BOYUNCA DEVAM ETTİ
Ocak 2024’te İsrail basınında, ABD’nin İsrail’e F-35 uçakları, Apache helikopterleri, insansız hava araçları ve binlerce topçu mermisi satacağı haberleri yer aldı.
Mart ayında ABD yönetimi, İsrail’e 2,5 milyar dolar değerinde 25 adet F-35 uçağı ve motorlarının satışına, ayrıca binlerce güdümsüz bombaya onay verdi.
İsrail, F-35I Adir savaş uçaklarını ve çeşitli füze savunma programlarını finanse etmek için ABD yardımlarını kullandı.
50 adetlik F-35I siparişinin yanı sıra, 4 Haziran’da 25 adetlik ek bir sipariş için 3 milyar dolarlık bir anlaşma imzalandı. Bu siparişin maliyetinin ABD yardımlarıyla karşılanacağı belirtildi.
Ekim 2023 – Mart 2024 arasında İsrail’e 100’den fazla askeri satış onayı verildiği, ancak gizlilik nedeniyle sadece ikisinin kamuoyuna açıklandığı iddia ediliyor.
PARA YARDIMLARINA EK OLARAK 20 MİLYAR DOLARLIK SİLAH SATIŞI
9 Ağustos’ta ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail’e Amerikan menşeli silah ve askeri teçhizat alımlarında kullanılmak üzere 3,5 milyar dolarlık ek yardım göndereceğini duyurdu.
13 Ağustos’ta ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsrail’e 20 milyar dolarlık bir silah satış paketini onayladığını açıkladı. Bu paket, F-15 jetleri, AIM-120 füzeleri, JDAM kitleri, tank topu mermileri, havan mermileri ve askeri kamyonları içeriyordu.
Mayıs ayında ABD’nin, Gazze’de kullanıldığı belirtilen yaklaşık 6500 JDAM satışını, yoğun nüfuslu bölgelerde kullanılacağı endişesiyle ertelediği bildirildi.
7 EKİM 2023’TEN İTİBAREN TEDARİK EDİLEN SİLAHLAR
Ekim 2023’te İsrail, AeroVironment firmasından 200 adet Switchblade 600 kamikaze insansız hava aracı satın almak istedi.
Switchblade 600, zırhlı araçlar ve sığınaklara karşı kullanılabiliyor ve 80 kilometre menzile sahip. İsrail’in talebinin ne kadarının karşılandığı bilinmiyor.
İsrail, Gazze’deki operasyonlarda AM General firmasının ürettiği HMMWV (Humvee) araçlarını kullanmaya başladı. 6 Aralık’ta AM General’in İsrail’e kargo uçaklarıyla Humvee gönderdiği biliniyor.
İsrail Savunma Bakanlığı, Oshkosh Defence’ten 75 adet Müşterek Hafif Taktik Araç (JLTV) sipariş etti. Kasım 2023’te bazı JLTV’lerin teslim edildiği biliniyor.
Flyer Defense firması, Ekim 2023’te İsrail’e Flyer 72 Be’eri zırhlı araçlarının ilk teslimatını yaptı. İsrail Ocak 2024’te ek 60 adet daha sipariş etti.
İsrail, Şubat 2023’te Oshkosh Defence ile Namer 1500 zırhlı personel taşıyıcılarının üretimi için anlaşma imzaladı. Bu araçlardaki MK44 Stretch topları, Northrop Grumman tarafından üretiliyor.
Gazze’de kullanılan Eitan zırhlı araçları, Oshkosh, Elbit ve MTU ortak yapımı. 6 Aralık’ta İsrail’e teslim edilen zırhlı araçlar arasında Plasan tarafından zırhlı hale getirilen Ford SandCat kamyonetleri de bulunuyordu.
Boeing firması, Gazze’de yüksek oranda sivil kayıplara neden olan JDAM güdüm kitlerini üretiyor. 26 Mayıs’taki hava saldırısında Woodward firması üretimi GBU-39 bombası kullanıldı.
İSRAİL’İN ABD’DEN TEMİN ETTİĞİ KİŞİSEL SİLAHLAR
Ekim 2023’ten sonra İsrail, Amerikan silah firmalarından 24 bin tüfek siparişi verdi. Bu silahların büyük bir kısmı Batı Şeria’daki yeni kurulan sivil güvenlik ekipleri tarafından kullanılacağı açıklandı.
İsrail, Caterpillar firmasından Gazze’de ev yıkımında kullanılan D9 buldozerleri sipariş etti. Bu buldozerler, IAI tarafından uzaktan kumanda edilebilir şekilde modifiye ediliyor.
ROBOT KÖPEKLER, ROKETATARLAR VE İHA’LAR
Ghost Robotics, İsrail’e Gazze’de kullanılmak üzere Vision 60 robot köpekleri sağladı.
Nammo firması, İsrail’e M141 roketatarlarını tedarik etti. Ekim 2023’e kadar 1800 adet teslim edildi.
Northrop Grumman, İsrail Hava Kuvvetleri envanterindeki Apache helikopterleri ve savaş uçakları için güdüm sistemleri üretiyor. Ayrıca Sa’ar 5 korvetleri için de tedarikçi konumunda.
Shield AI firması, İsrail’in Gazze’de kullandığı Nova 2 iç mekan dronlarını üretiyor. Skydio firması ise İsrail ordusuna 100 adet keşif dronu sağladı.
Valero Energy Corporation, İsrail’e jet yakıtı dolu tanker gemileri gönderdi. Google Photos ve Corsight AI gibi yazılımlar Filistinlilere karşı kullanılıyor.
İsrail’e sağlanan desteğin bir kısmının basına yansımamış olabileceği ve daha büyük bir askeri desteğin verildiği değerlendiriliyor.
ABD’NİN BÖLGEDEKİ ASKERİ VARLIĞI
7 Ekim 2023’ten sonra ABD, İsrail’i desteklemek için bölgeye uçak gemileri, destroyerler, çıkarma gemileri ve denizaltılar gönderdi.
USS Gerald R. Ford uçak gemisi, Ekim 2023’te Doğu Akdeniz’e gönderildi ve Ocak 2024’te ABD’ye döndü. Bölgedeki USS Theodore Roosevelt uçak gemisi Eylül ayında döndü.
Ekim 2023’ten sonra ABD’nin Ortadoğu’daki asker sayısı 34 binden 50 bine kadar yükseldi ve şu anda 40 bin civarında.
ABD, İsrail’i desteklemek için Akdeniz’de 6 gemi, Kızıldeniz’de 3 gemi ve Basra Körfezi’nde bir uçak gemisi ve 3 destroyer bulunduruyor.
İran’dan gelebilecek füze tehdidine karşı İsrail’e THAAD füze savunma sistemi gönderildi. Sistem ve mürettebat 15 Ekim’de konuşlandırıldı.
“`
News
