Türkiye’de Muhtemel Eğitim Süresi Düşüyor
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, ülkemizde 2021 yılından itibaren bireylerin eğitimde geçirmesi muhtemel süre sürekli olarak azalıyor. 2022 yılında 18,2 yıl olan "Muhtemel Eğitim Süresi" (MES), 2023 yılında 17,9 yıla geriledi. Bu da MES'te yüzde 1,3'lük bir düşüş anlamına geliyor. 2021 yılında 18,8 olan MES, son iki yılda toplamda yüzde 4,78 azaldı.
Cinsiyete göre bakıldığında, 2023 yılında MES erkeklerde 2022'ye göre yüzde 2,8 azalarak 17,6 yıla düşerken, kadınlarda ise yüzde 0,3 artarak 18,4 yıl oldu.
TÜİK'in yayınladığı 2023 yılı MES verilerine göre, ilkokula başlama yaşındaki bir bireyin en yüksek eğitim kademesini tamamlayana kadar eğitim hayatında geçirmesi muhtemel süre 17,9 yıl olarak hesaplandı. Bu süre 2022 yılında 18,2 yıl olarak belirlenmişti.
Aynı bireyin ortaöğretimi tamamlayana kadar eğitimde kalması muhtemel süre ise 12,3 yıl, okul öncesi eğitimde ise 1,6 yıl olarak hesaplandı. Geçen yıl ortaöğretimde kalma süresi 12,7 yıl olarak ölçülmüştü.
MES'teki düşüş, erkeklerde kadınlara göre daha hızlı bir şekilde gerçekleşti. 2021 yılından itibaren gözlemlenen bu eğilim, erkeklerde kadınlara kıyasla daha belirgin bir düşüşe işaret ediyor.
İl bazlı değerlendirmeye göre, 2023 yılında en yüksek MES değeri 20,3 yıl ile İstanbul'da gerçekleşti. İstanbul'u sırasıyla Karabük (19,7 yıl), Ankara (19,6 yıl), Rize (19,1 yıl) ve Erzincan (19,1 yıl) takip etti. En düşük MES değeri ise 14,9 yıl ile Muş ve Şırnak'ta gözlemlendi. Bu illeri sırasıyla Ağrı (15,1 yıl), Şanlıurfa (15,1 yıl) ve Mardin (15,8 yıl) takip etti.
Son 5 yılda MES'te en fazla artışın yaşandığı il, yüzde 8,3'lük bir artışla Gümüşhane oldu. Gümüşhane'yi sırasıyla Hakkari (yüzde 4,6), Van (yüzde 2,5), Diyarbakır (yüzde 2,1) ve Ağrı (yüzde 1,7) takip etti. Aynı dönemde MES'te en fazla düşüş ise Eskişehir'de (yüzde 10,4), Çankırı'da (yüzde 10,3), Yalova'da (yüzde 10), Antalya'da (yüzde 9,6) ve Muğla'da (yüzde 8,6) gerçekleşti.
Hem erkeklerde hem de kadınlarda en yüksek MES değeri İstanbul'da gözlemlendi. Erkeklerde İstanbul'u Karabük, Ankara, Erzincan ve Bayburt takip ederken, kadınlarda bu sıralama Karabük, Tunceli, Ankara ve Rize olarak gerçekleşti. MES'in erkeklerde en düşük olduğu il olan Ağrı'yı sırasıyla Şırnak, Muş, Şanlıurfa ve Mardin takip etti. Kadınlarda ise MES'in en düşük olduğu iller sırasıyla Muş, Şanlıurfa, Şırnak, Ağrı ve Bitlis oldu.
MES kapsamında cinsiyet eşitliği endeksi, kadın MES değerinin erkek MES değerine oranı olarak hesaplanıyor. 2023 yılında, ilkokuldan yükseköğretime kadar olan tüm eğitim kademelerini (ISCED 1-8) kapsayan bu endeks 1,05 olarak belirlendi. 2018 yılında 0,97 olan endeks, son beş yılda 0,08 puanlık artış göstererek kadınlar lehine bir değişim göstermeye devam etti.
Cinsiyet eşitliği endeksinin en yüksek olduğu beş il sırasıyla Tunceli ve Iğdır (1,12), Çanakkale (1,10), Bartın ve Çankırı (1,09) oldu. En düşük endeks ise sırasıyla Bitlis, Şanlıurfa ve Siirt (0,95), Muş (0,96) ve Batman (0,98) illerinde gözlemlendi.
Kaynak: ANKA / Ekonomi