Sular çekildi, 3000 yıllık tarih gün yüzüne çıktı

Bitlis'in Adilcevaz ilçesindeki Arin Gölü'nün çekilmesiyle, yaklaşık 3000 yıllık Urartu dönemine ait olduğu düşünülen 172 metrelik bir iskele duvarı ve diğer yapı kalıntıları ortaya çıktı. Bu göl, birçok kuş türüne ev sahipliği yapan 13 kilometrekarelik bir volkanik set gölüdür.

Arin Gölü'nün su seviyesindeki düşüşün sebebi, iklim değişikliğinin etkisiyle artan sıcaklıklar, kuraklık ve bilinçsiz sulama uygulamalarıdır. Bu çekilme, göl kıyılarında metrelerce gerilemeye yol açarak su altında kalmış tarihi kalıntıların görünür olmasını sağlamıştır.

Bitlis Eren Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Buğrul ve ekibi, bu tarihi kalıntıları yerinde incelediler.

Van Gölü İle Olası Bağlantı

Doç. Dr. Buğrul, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Arin Gölü kıyısında keşfedilen 172 metre uzunluğundaki duvar ve diğer yapı kalıntılarını incelediklerini belirtti. Yapılan ön incelemeler sonucunda, göl kıyısındaki bir diğer köyde liman bulunmadığının tespit edildiğini de ekledi.

Buğrul, 1995 yılındaki Van Gölü'ndeki yüksek su seviyesiyle kıyaslama yaparak, Arin Gölü'ndeki iskelenin Van Gölü çevresindeki diğer Urartu dönemi iskeleleriyle bağlantılı olabileceğini düşündüklerini ifade etti. Daha önceki çalışmalarında Van Gölü'nün çeşitli dönemlerde çekildiğini ve bu çekilmelerle birlikte Urartu, Karakoyunlu ve Selçuklu dönemlerine ait kalıntıların ortaya çıktığını gözlemlediklerini belirtti. Jeoloji ve arkeoloji uzmanlarıyla yapılacak detaylı incelemelerin iskelenin kullanım amacını aydınlatacağını vurguladı. Van Gölü'ndeki iskeleyle bir bağlantı olması durumunda, obsidyen taşımacılığının buradan yapılmış olabileceği ihtimalini dile getirdi.

"Olağanüstü Durumda Korunmuş"

Obsidyenlerin kimyasal analizinin ve göl su seviyesi değişimlerinin bilimsel olarak incelenmesinin gerekliliğine dikkat çeken Buğrul, iki göl arasındaki 1150 metrelik kısa mesafe göz önüne alındığında, Urartu döneminde iki gölün birleşmiş olma ihtimalini değerlendirdi.

Doç. Dr. Buğrul, iskelenin yapımında yonu ve moloz taş kullanılması nedeniyle Urartu dönemine ait olduğu düşüncesini dile getirdi. Su akışını önlemek amacıyla yapılmış uzun bir duvar ve farklı boyutlardaki su altı kalıntılarını tespit ettiklerini, bu yapıların detaylı incelenmesi gerektiğini belirtti. Duvarın çökmesine rağmen taşların sıralamasının neredeyse hiç bozulmamış olmasını, yapının düşük yükseklikte olduğunu gösterdiğine işaret etti. Bölgenin coğrafi yapısı göz önüne alındığında, Urartu döneminde Erciş, Gevaş, Tatvan, Ahlat ve Adilcevaz arasında göl üzerinden aktif bir ulaşım ağı olduğunu ve bu iskelenin de bu ağın bir parçası olduğunu değerlendirdi.