Sıfır Atık Hareketi’nin 7. Yılı: 7 Kıta, 7 Hedef
Emine Erdoğan'ın himayesinde 2017'de başlatılan Sıfır Atık Hareketi, 7. yılını "7 yılda 7 kıtada" sloganıyla kutluyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın koordinasyonunda yürütülen bu önemli hareket, atık oluşumunu önlemeyi, atıkların kaynağında ayrıştırılmasını, geri dönüşüm oranlarını artırmayı ve kaynak verimliliğini sağlamayı amaçlıyor.
Sıfır Atık Hareketi'nin başlangıcından bu yana, 193 bin binanın Sıfır Atık Yönetim Sistemi'ne geçtiği belirtiliyor. Bakanlığa bağlı İller Bankası Genel Müdürlüğü, 7 yılda 46 depolama, ayrıştırma ve transfer tesisi kurulmasına destek oldu. Bu tesislerde günlük 9 bin ton atık ayrıştırılıyor ve ürün veya enerjiye dönüştürülüyor. 2017'de yüzde 13 olan geri kazanım oranı, 2023'te yüzde 34,92'ye yükseldi ve 2035'te yüzde 60'a ulaşması hedefleniyor.
Sıfır Atık Hareketi'nin ekonomik faydaları da göz ardı edilemez. Proje kapsamında bugüne kadar toplam 59,9 milyon ton geri kazanılabilir atık ekonomiye kazandırıldı. Bu da 498 milyon ağacın kesilmesini engelledi, 819 milyon metreküp su tasarrufu sağladı, 127 milyon varil petrolden tasarruf etti ve 5,9 milyon ton sera gazı salımını önledi. Ayrıca, 2,6 milyar kilovatsaat enerji tasarrufu sağlandı ve 104 milyon metreküp depolama alanı kullanılmadan kalmış oldu. Proje, ekonomiye toplam 185 milyar lira kazandırdı.
Sıfır Atık Projesi, 2019'dan beri Ankara Kızılcahamam'da pilot olarak uygulanıyor. Vatandaşlar ayrıştırdıkları atıkların ağırlığına göre market alışverişlerinde kullanabilecekleri puanlar kazanıyor. İlçede kurulu Sıfır Atık Bahçesi'nde, atık bölmesinin yanı sıra geri dönüşüm atölyesi, Sıfır Atık Oyun Alanı, Ambalajsız Atık Dükkanı ve Sıfır Atık Kafeteryası bulunuyor. Bu yıl pilot ilçe sayısının artırılacağı açıklandı.
Emine Erdoğan başkanlığında 12 Nisan 2023'te oluşturulan Sıfır Atık Danışma Kurulu'nda, BM Politikadan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Guy Bernard Ryder'ın yanı sıra 13 üye bulunuyor. Sıfır Atık Yönetmeliği, 12 Temmuz 2019'da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik, Sıfır Atık Yönetim Sistemi'nin kurulumu, uygulanması ve takibi için yapılması gerekenler, Sıfır Atık Belgesinin şartları ve belge kriterlerine ilişkin düzenlemeleri içeriyor. Atık getirme merkezlerine ilişkin idari ve teknik hususların belirlendiği "Atık Getirme Merkezlerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Sıfır Atık Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar" da 31 Aralık 2021'de yayımlandı.
Sıfır Atık Projesi, 11'inci Kalkınma Planı'nda (2019-2023) yer alarak devlet politikası haline geldi ve Yeşil Mutabakat Eylem Planı kapsamında döngüsel ekonomiye entegre edildi. Proje, 7 yıldır ulusal 10 eylem planı ve strateji belgesinde yer alıyor. BM Genel Kurulu'nda, 14 Aralık 2022'de Türkiye'nin ana sunuculuğunda, 105 ülkenin de ortak sunucu olduğu Sıfır Atık kararı oybirliğiyle kabul edildi ve 30 Mart "Uluslararası Sıfır Atık Günü" ilan edildi.
Emine Erdoğan, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in özel davetiyle 2023'te düzenlenen ilk 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü etkinliklerine ve BM özel oturumuna katıldı. Emine Erdoğan, BM 77'nci Genel Kurul Başkanı tarafından düzenlenen 'Sıfır Atık' konulu özel oturumda konuşmacı olarak yer aldı. Emine Erdoğan, BM Genel Kurulu Salonu'nda uluslararası kamuoyuna Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Dünya beşten büyüktür" ve "Daha adil bir dünya mümkündür" sözlerini hatırlattı ve böylece BM Genel Kurulu'na hitap eden ilk Türk lider eşi oldu. Emine Erdoğan ayrıca, Guterres'in teklifi üzerine, "BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu"nun başkanlığını üstlendi.
BM 78'inci Genel Kurul toplantıları kapsamında, Emine Erdoğan'ın öncülüğünde, Türkevi'nde "Küresel Sıfır Atık Hareketine Doğru" etkinliği düzenlendi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, etkinlikte düzenlenen imza töreninde "Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı"na ilk imzayı attı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imzasıyla açılan 'https://zerowastecommitment.com' internet adresi, bugün 73 ülkeden 10 binin üzerinde sıfır atık gönüllüsünün de iyi niyet beyanını imzaladığı bir platform haline geldi.
Sıfır Atık Projesi, bugüne kadar çok sayıda uluslararası ödüle layık görüldü. 2018'de BM Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) "Sıfır Atık, Sıfır Açlık" ödülünü, 2021'de BM Kalkınma Programı tarafından "UNDP Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Ödülü"nü, BM İnsan Yerleşimleri Programı (UN-Habitat) tarafından "Waste Wise Cities Global Champion Ödülü"nü, 2022'de "Akdeniz Parlamenterler Asamblesi Ödülü (PAW Awards)" ve Dünya Bankası tarafından takdim edilen "İklim ve Kalkınma Liderliği Ödülü"nü ve Akdeniz Parlamenterler Asamblesi (AKDENİZ-PA) ödülünü aldı.
Haber: ANKARA,
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Güncel