Side’deki Anıtsal Çeşme’nin Restorasyonu Devam Ediyor
Side'nin antik çağdan kalma görkemli çeşmelerinden Anıtsal Çeşme, restorasyon çalışmalarıyla eski ihtişamına kavuşuyor. Kazılarda ortaya çıkarılan 24 sütun ayağa kaldırıldı ve tarihi çeşmenin 2200 yıl önceki gibi su akması için yakınlardaki bir kaynaktan bağlantı yapılacak.
Antalya'nın Manavgat ilçesinde bulunan Side Antik Kenti, her yıl milyonlarca turisti ağırlayan önemli bir turizm merkezidir. M.Ö. ikinci yüzyıla tarihlenen Anıtsal Çeşme (Nymphaeum), Side Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Feriştah Alanyalı'na göre kentteki en önemli tarihi değerlerden biridir. Alanyalı, çeşmenin erken dönemlerinde kazılmış ancak koruma çalışmalarının gecikmiş olduğunu belirterek, "Özellikle 2000'li yılların başından itibaren restorasyon çalışmaları başladı. 2023 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın desteğiyle Side'nin en önemli yapıları arasında yer aldı. Kentin kuzey ve güney rizalitleri ile kemerleri ayağa kaldırıldı." diye belirtti.
DÜNYANIN EN BÜYÜKLERİNDEN BİRİ
Prof. Dr. Alanyalı, Anıtsal Çeşme'nin antik çağda Side'ye gelenleri kent kapısına girmeden önce karşıladığını vurgulayarak, "Gerçekten anıtsal ölçekte bir yapı. Boyutları 50 metre uzunluğunda, üç katlı. Sadece Side için değil, bölge ve antik dünya için hem çok önemli hem de antik dünyanın en önemli ve en büyük çeşme yapılarından birindeyiz." şeklinde konuştu.
KAYNAK BULUNDU, SU AKACAK
Alanyalı, kazı ve restorasyon çalışmalarının çeşmenin hem önünde hem de arkasında devam ettiğini belirterek, "Çeşme ve çevresinin arkeolojisine dair yeni keşifler yapmaya devam ediyoruz. Çeşmenin restorasyonu büyük oranda 2025 yılında tamamlanacak. Restorasyon tamamlandıktan sonra çeşmenin önündeki büyük su haznesinden basamaklarla kent kapısıyla çeşme arasındaki meydana inilebilecek. Antik kaynaklar ve yazılı belgeler bu meydandan bahsediyor. Kentte kutlanan bayramlar için önemli bir toplanma yeri olan meydanın kazı çalışmaları restorasyonun ardından da bir süre devam edecek. Çevre düzenleme çalışmaları da bu çalışmalara eşlik edecek. Herkes bu antik çeşmeden su akıp akmayacağını soruyor. Akma olasılığı çok yüksek, çünkü çok yakınlarda yeni bir kaynak keşfettik. Belki o kaynak ileride çeşmemizi de besleyebilir." dedi.
992 TARİHİ PARÇA BELGELENDİ, 24 SÜTUN KALDIRILDI
Antalya Rölöve ve Anıtlar Bölge Müdürü Veysel Akın, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 'Geleceğe Miras Projesi' kapsamında devam eden Side Anıtsal Çeşme alanındaki kazı ve restorasyon çalışmalarının devam ettiğini belirtti. Akın, restorasyon hakkında şu bilgileri verdi: "Bu Anıtsal Çeşme, Side'de olduğu gibi antik dünyada da çok önemli bir yapı olarak bilinmekte. Bu yapının önem arz ettiği noktalardan biri, 50 metre uzunluğunda ve 3 nişli olmasıdır. Yüksekliği 20 metre ve üç katlı olması nedeniyle antik dünyada, özellikle Side'de çok önemli bir yer alıyor. Restorasyon çalışmaları 2023'ün haziran ayında başlatıldı. Bu çalışmalar doğrultusunda toplamda şimdiye kadar 992 mimari eleman belgelendi. Bu belgelenen elemanlar altı boyutlu taranıp bilgisayar ortamında birleştirilerek, restorasyon çalışmasının bitmiş halini üç boyutlu olarak bilgisayar ortamında tamamladık. Mimari elemanlar parça parça, irili ufaklı parçalar halinde bulunmakta. Bunların tamamlanması da imitasyon dökümlerle bilgisayar ortamında bize verilen veriler doğrultusunda oluşturuldu. Şimdiye kadar toplam 24 sütun ayağa kaldırıldı. Güney rizalit ve güney niş tamamlandı.
Bu 'DÖNEMİNİN EN BÜYÜK ÇEŞMELERİNDEN BİRİ'
Kuzey niş ve kuzey rizalit çalışmalarının devam ettiğini söyleyen Veysel Akın, "En kısa sürede onların da ayağa kaldırılması planlamamız içerisinde. Bu yapı 50 metre uzunluğunda, 3 nişten oluşuyor. Aynı zamanda güney ve kuzey rizalitler çeşme önünde bulunan havuzun duvarlarını, köşe duvarlarını oluşturuyor. Restorasyon çalışmaları bittikten sonra çeşmenin havuz tarafını da kazıp, bir meydan ortaya çıkarıp ziyaretçilerimize açmak istiyoruz. Roma döneminde M.Ö. ikinci yüzyılda yapılmış ve o dönemde yapılmış en önemli en büyük çeşmelerden biri olarak biliniyor. Burada şu an geçici bir ışıklandırma mevcut, restorasyon çalışmaları bittikten sonra gece ışıklandırılması yapılacak" diye konuştu.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Güncel