Sevil Tuzak: Geleneksel Bilecik Çatması Kumaşının Yaşatılması İçin Gönüllü Eğitmenlik Yapıyor

Sevil Tuzak, Osmanlı saraylarında kullanılan prestijli "Bilecik çatması" kumaşını dokuyan yetenekli bir sanatçıdır. Bu nadir sanatı gelecek nesillere aktarmayı amaçlayan Tuzak, gönüllü olarak eğitimler vermektedir.

Kocaeli Hereke'de doğup büyüyen ve Bilecik'te yaşayan 57 yaşındaki Tuzak, dokumacılık bilgisini anneannesi ve teyzesinden öğrenmiştir. Uzun yıllar Bilecik Halk Eğitimi Merkezi'nde usta öğretici olarak görev yapmış ve emekliliğinin ardından da bu geleneği yaşatmaya devam etmektedir.

Halk Eğitimi Merkezi Müdürü Seyfettin Yıldız'ın desteğiyle, Kent Konseyi bünyesinde açılan bir kursta gönüllü eğitmen olarak görev alan Tuzak, dayanıklı ve şık Bilecik çatması kumaşını öğrenmek isteyenlere tecrübelerini aktarmaktadır.

Haftada altı saatini, 18 kursiyere bu tarihi dokuma tekniğini öğretmeye adayan Tuzak, padişahların kaftanlarından saray eşrafının kıyafetlerine kadar geniş bir yelpazede kullanılan bu kumaşın inceliklerini paylaşıyor.

İpek ve keten iplikler kullanarak, hayvan ve çiçek figürleri, minyatür desenler ve Bilecik'in tarihi yapılarını dokuyan Tuzak, daha iddialı bir proje olarak Leonardo da Vinci'nin "Son Akşam Yemeği" tablosunu da çatma tekniğiyle işlemeye başlamıştır.

Evli ve iki çocuk annesi olan Sevil Tuzak, Anadolu Ajansı muhabirine verdiği röportajda, bu sanatı yaşatmak için büyük bir çaba sarf ettiğini dile getirmiştir.

Tuzak, "Resimleri temel alarak çalışıyorum. Renk çeşitliliği ne kadar fazla olursa sonuç o kadar güzel oluyor. Farklı motifler ilgimi çekiyor. Kursiyerlerimle birlikte harika bir sinerji yakaladık ve sayıları sürekli artıyor. Bilecik'e böyle bir katkı sağladığım için çok mutluyum" şeklinde konuşmuştur. Günlük hayatında 1-2 saatini çatma dokumaya ayırdığını belirtmiştir.

Kursiyerlerinin önemli ilerleme kaydettiğini ve bazılarının ürettiklerini satışa sunduğunu belirten Tuzak, dokuma sürecini şöyle açıklamıştır:

"Çalışmalarımı genellikle Sanat Sokağı'ndaki atölyemde yapıyorum. Öncelikle dikey tezgahlarda çözgü işlemine başlıyoruz, ardından gücüsünü (arka ve ön çözgü tellerinin ayrılması) yapıp kilidi oluşturarak dokumaya başlıyoruz. Ürünün tamamlanması boyutuna göre değişmekle birlikte, örneğin bir seccade 4 ila 6 ay sürebiliyor. Ebat büyüdükçe süre de artıyor."

Kursiyerlerden 58 yaşındaki Emine Karataş, Halk Eğitimi Merkezi'ndeki bir resim kursunda Tuzak ile tanıştığını ve sonrasında çatma dokumaya başladığını anlatmıştır. Keyifli bir ortamda öğrenme fırsatı bulduğunu ve bu sanatı ileride eğitmenlik yapacak seviyeye getirmeyi hedeflediğini belirtmiştir.

61 yaşındaki emekli öğretmen Sema Kacav ise, emeklilik sonrası boşluğunu doldurmak için kursa katıldığını ve Tuzak'ın çalışmalarından çok etkilendiğini ifade etmiştir. Kacav, "Çalışmalarına hayran kaldım ve hemen kursiyeri oldum. Beraber güzel işler yapıyoruz ve çok mutluyum" demiştir.