Kayseri’nin 6 bin yıllık tarihi geçmişe sahip Kültepe Kaniş Karum Ören Yeri’nde yürütülen kazılarda, Erken Tunç Çağı’na ait sarayın kalıntıları gün yüzüne çıkarıldı. Yaklaşık 4 bin 200 yıl önce meydana gelen bir yangın sonucunda yıkılan sarayda, 20’ye yakın oda tespit edildi. Kazı Başkanı Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, bu yapıların yangında ağır hasar gördüğünü ve terk edildiğini, ancak daha sonra yeniden kullanıldığını belirtti. Kalın duvarlı sarayın üzerine daha ince duvarlı yapılar inşa edilmiş ve muhtemelen depo olarak kullanılmış.
Anadolu’nun ilk yazılı tabletlerinin keşfedildiği Kültepe Kaniş Karum Ören Yeri, Kayseri kent merkezine 24 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Höyük ve çevresindeki karumdan oluşan bu önemli arkeolojik alan, yönetim binaları, saray, dini yapılar, evler, dükkanlar ve atölye kalıntılarına ev sahipliği yapıyor. 1948 yılından bu yana süren kazılar, restorasyon çalışmaları ve envanter oluşturma çalışmaları, Kültepe’yi Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden biri haline getirdi. Bu çalışmalara paralel olarak, Erken Tunç Çağı’na ait sarayda yürütülen kazılar, binanın yapısına ve yaşanmışlığa ışık tutuyor.
‘SARAYIN PLANI TESPİT EDİLMESİ AMAÇLANIYOR’
Kazı Başkanı Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, Kültepe’deki çalışmaların amacının Asurlu tüccarların Anadolu’ya gelmeden önceki dönemi aydınlatmak olduğunu vurguladı. Kulakoğlu, Asurlu tüccarların gelmeden önce Anadolu’da büyük bir krallık veya merkezi bir otoritenin olmadığını, bunun yerine küçük şehir beyliklerinin bulunduğunu söyledi. 2010 yılında başlatılan kazılarda ortaya çıkan büyük bir bina, bu teoriyi destekler nitelikte. Şu anda sadece binanın dörtte biri ortaya çıkarılmış durumda ve çalışmalar, binanın planını tespit etmek amacıyla devam ediyor.
‘BİR KRALLIK KURULAMADI’
Prof. Dr. Kulakoğlu, medeniyetlerin genellikle yangın, afet, deprem veya başka felaketlerle sona erdiğini hatırlattı. Kültepe’deki saray da, yaklaşık 4 bin 200 yıl önce büyük bir yangın sonucunda yıkılmış. Yangının şiddeti, duvarların neredeyse cama dönüşmesine yol açmış, kerpiçler ve taşlar erimiş. Sarayın yapımında kullanılan çam ve ardıç gibi reçineli ağaçlar, yangının şiddetinde etkili olmuş. Bu yangınla birlikte, Kültepe’deki tüm binalar yıkılmış ve neredeyse o dönemki krallık sona ermiş. Yıkımdan sonra, ilkel diyebileceğimiz, eğri büğrü ve düzensiz duvarlı küçük yapılar inşa edilmiş. Bu durum, otoritenin yıkıldığını ve yerine düzgün bir otoritenin kurulamadığını gösteriyor. Bir krallık kurulamamış, insanlar kendi ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri basit evler inşa etmiş. Bu dönemde kamusal bir bina bulunmaması, otoritenin ortadan kalktığını kanıtlıyor.
‘YANGINA MARUZ KALMIŞ VE TERK EDİLMİŞ’
Prof. Dr. Kulakoğlu, sarayın 20’ye yakın odasının açığa çıkarıldığını, neredeyse hepsinin yangından etkilenmiş olduğunu belirtti. Yangın sonrası yapılar terk edilmiş, ancak daha sonra yeniden kullanılmış. Kalın duvarlı sarayın üzerine inşa edilen ince duvarlı yapılar, muhtemelen depo olarak kullanılmış. Sarayın içinde birkaç küp dışında başka bir buluntuya rastlanmamış. Kulakoğlu, bu buluntulardan çok, içindeki organik maddelerin önemli olduğunu vurguladı. Kömür, tohum ve kemik kalıntıları, o dönemin tarihini aydınlatmak ve iklimsel değişiklikleri anlamak için önemli bilgiler sunuyor. Yapılan analizler, bölgedeki yağış miktarını tespit etmeyi mümkün kılıyor.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Güncel
Kültür Sanat Kayseri Güncel Saray
”
News
