Karadeniz Teknik Üniversitesi'nden Deniz Biyoçeşitliliğini Koruma Projesi

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi'nden akademisyenler, gemilerin taşıdığı balast suyunun neden olduğu biyolojik kirliliğin önüne geçmek için yenilikçi bir proje geliştirdi.

Doç. Dr. Emre Peşman, Doç. Dr. Hasan Ölmez, Dr. Öğr. Üyesi Hasan İslam Çopuroğlu ve Dr. Öğr. Üyesi Zeki Şener'den oluşan ekip, gemilerin balast tanklarına su doldurmak yerine, suyun geminin içerisinde sürekli olarak dolaşmasını sağlayarak, farklı denizlerdeki canlıların taşınmasını engellemeyi amaçlıyor.

Bu sistem, gemilerin borda tanklarına yerleştirilen bir dizi kanal aracılığıyla çalışıyor. Gemi hareket ederken oluşan basınç farkı, suyu tanklar içerisinde sürekli olarak dolaştırıyor ve böylece balast suyunun dışarıya boşaltılmasına gerek kalmıyor.

"Gemilerde Denge Kontrolüne İlişkin Bir Sistem" adlı proje, Türk Marka ve Patent Kurumu'ndan (TÜRKPATENT) patent aldı ve ISIF'24 Uluslararası Buluş Fuarı'nda altın madalya kazandı. Ayrıca, Japonya'daki Japan Patent Office'ten (JPO) da patent almayı başardı.

Doç. Dr. Emre Peşman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Denizlerdeki tehlikeli veya farklı bölgelerdeki türlerin diğer bölgelere taşınmasını engellemek için bu sistemi geliştirdik. Gemiler, yük boşalttıktan sonra dengeyi sağlamak için balast su alıyorlar ve bu suyun farklı limanlarda boşaltılması, tehlikeli türlerin yayılmasına neden olabiliyor," dedi.

Proje ekibinden Doç. Dr. Hasan Ölmez ise, "Bir yük gemisinin taşıdığı yükün yüzde 35'ine kadar balast suyu tankları inşa ediliyor. Bu, 100 ile 400 ton arasında yabancı organizma ve türler içeren su anlamına geliyor. Amacımız, bu suyu hiç taşımamak, olduğu yerde bırakmak ve böylece deniz biyoçeşitliliğini korumaktır," diye belirtti.

Proje, ulusal ve uluslararası alanda patent alınmasıyla birlikte uygulamaya geçirilmesi için önemli bir adım atıldı. Bu sistem, hem deniz ekosisteminin korunmasına katkı sağlıyor hem de yakıt ve enerji tasarrufu sağlıyor.