İthal İlaç Tedarikinde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri
Haber : Düzgün Barış Deniz - Kamera: Tunahan Güler
(ANKARA) - Ankara Eczacı Odası Başkanı Cem Abbasoğlu, yurt dışından ithal edilen ilaçların tedarikinde yaşanan sorunların giderek arttığını dile getirdi. Abbasoğlu, "Şu an için ilaç yokluğu, edindiğimiz kayıtlara göre yüzde 20 civarında. Depolarda ve firmalarda ilaç bulunamaması nedeniyle hastalar eczane eczane dolaşmak zorunda kalıyor. Sabit kur uygulaması, ilaçlardaki yokluğun asıl nedeni. Milli bir ilaç politikası belirlenmesi gerektiğine inanıyorum," dedi.
Türkiye'de ithal ilaçların tedarik edilmesinde, sabit kur uygulaması ve döviz kurundaki dalgalanmalar nedeniyle zorluklar yaşanıyor. Bu durum, hastaların ilaçlarına ulaşmalarını engelliyor. Ankara Eczacı Odası Başkanı Cem Abbasoğlu, ithal ilaç problemi ve çözümlerine ilişkin ANKA Haber Ajansı'na değerlendirmelerde bulundu.
Abbasoğlu, ithal ilaçlarda belirlenen fiyat politikası nedeniyle sık sık ilaç eksikliği yaşandığını vurguladı. "Piyasadaki ilaç yoklukları dönem dönem karşımıza çıkıyor. Devletimizin belirlediği ilaç fiyat politikası nedeniyle ilaç yokluklarını sık sık görmeye başladık. 2004 yılında yürürlüğe giren yönetmelikte, ilaç fiyat kararnamesi o dönem şartlarında belli bir sabit kura bağlanmıştı. Geçen yirmi yılda bu ilaç fiyat kararnamesine herhangi bir değişiklik yapılmadı. Dönem dönem iyileştirmeler yapıldı, ancak sabit kur uygulaması ilaçlardaki yokluğun temel sebebi," diye belirtti.
Abbasoğlu, fiyat politikasının günümüz şartlarına göre yeniden düzenlenmesi gerektiğini savundu. "Şu an reel euro kuru 38 TL'nin üzerinde. İlaçta uygulanan euro kuru ise 17.54 kuruş. Yani şu an iki katından fazla bir makas aralığı var. Bu nedenle ilaçlarda ciddi bir yokluk yaşanmaya başladı. Özellikle yurt dışından ithal edilen ilaçlarda ciddi bir sıkıntı olduğunu gözlemliyoruz. Sorunun çözülmesi için, yirmi yıl önceki şartlara göre belirlenen bu fiyat kararnamesinin günümüz şartlarına göre güncellenmesi gerekiyor. Ortak akılla hareket etmek gerekiyor. Bakanlığımıza bu konuda büyük bir iş düşüyor. Düzeltilmesi halinde, sorunun tamamen ortadan kalkacağını düşünüyorum," dedi.
"Hastalarımız eczane eczane dolaşmak zorunda kalıyor."
Özellikle kronik hastalıklar için ithal edilen ilaçlarda sorunların giderek arttığına dikkat çeken Abbasoğlu, hastaların ilaç bulabilmek için eczane eczane dolaşmak zorunda kaldığını ifade etti.
Abbasoğlu, şunları söyledi:
"Özellikle kronik hastalıklara ait ilaçlarda, kanser ilaçlarında, şeker ilaçlarında, insülinlerde ve özellikle yurt dışından ithal edilen ilaçlarda bu sıkıntı şu an boy göstermeye başladı. İlaç yokluğu ülkemizde kronik bir sorun. Yaklaşık beş yıldır dönem dönem bu sıkıntıları yaşıyoruz. Bazı ilaçların firmalar tarafından ithalatının durdurulması, dönem dönem geri çekilmesi gibi sorunlar karşımıza çıkıyor. Özellikle kronik hastalık ilaçlarında hastalarımız mağduriyet yaşıyor. Bu fiyat kararnamesine bağlı olan sıkıntının bir an önce çözümlenmesi gerekiyor. Şu an için ilaç yokluğu, edindiğimiz kayıtlara göre ülkemizde yüzde 20 civarında. Hastalarımız geldiğinde eczanelerimizde ilaçlarını almak istiyorlar. Ancak depolarda ve firmalarda ilaçların bulunmaması nedeniyle eczane eczane dolaşmak zorunda kalıyorlar. Hastalarımızı yönlendiriyoruz, bizde yoksa başka bir eczacımızdan alması için. Ancak asıl konu bu ilaç yokluğunun kökünden çözülmesi."
"Yatırım yapılması, teşvikler verilmesi ve milli ilaç politikamızı belirlememiz gerekiyor."
İlaç yokluğu problemine karşı milli ilaç politikasına desteklerin artması gerektiğini belirten Abbasoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Milli bir ilaç politikası belirlenmesi ve ülkemizin bu konuda ciddi bir hamle yapması gerektiğini düşünüyorum. Ülkemiz savunma sanayinde ciddi bir yol katetti. Son yaşadığımız pandemi döneminde gördük ki parası olan ülkelere aşı var, parası olmayan ülkelere aşı yok. Aşı üreten ülkelerin önünde diğer ülkeler adeta kuyruğa girdi. İlaç artık dünyada silahtan neredeyse daha önemli bir hale geldi diyebiliriz. İlacı olmayan Afrika'daki ülkeleri düşünün, ilaç bulunmayan ülkelerde çok ciddi salgınlar baş gösteriyor.
Pandemi çağındayız. Çok ciddi hastalıklar ortaya çıkabiliyor. Milli bir ilaç hamlesinin devletimiz tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Yerli ilaç sanayimiz var. Yerli ilaç sanayimizin daha da desteklenmesi gerekiyor. Şu an bir montaj sanayisi haline geldi. Orada da dışa bağımlıyız. Birçok ham madde ve ilacın üretiminde kullanılan ambalajlama malzemeleri yurt dışından geliyor ülkemize. Milli ilaç politikasını geliştirerek ciddi bir atılım gerçekleştirmemiz gerekiyor. Buralara yatırım yapılması, teşvikler verilmesi ve kendi milli ilaç politikamızı belirlememiz gerekiyor.
Hastaların doktorun yazdığı ilaca erişim konusunda sıkıntı yaşamaması gerekiyor.
Yapılan bu tampon düzenlemeler, iyileştirmelerden ziyade fiyatlandırma politikasının tamamen değiştirilmesi gerekiyor. Eczacılar olarak bizim de mağduriyetlerimiz var ama en temelinde hastalarımızın mağduriyeti söz konusu. Doktorun yazdığı ilaca erişim konusunda hastalarımızın hiçbir şekilde sıkıntı yaşamaması gerekiyor. Geçmişte yaşanan sıkıntılardan ders çıkartıp, şu an uyguladığımız bu kararnameyi, yirmi yıl önce yapılan bu kararnameyi düzenleyerek doğru bir ilaç politikası izlenirse ve yerli ilaç politikamız ciddi anlamda ele alınıp yeni hamlelerle çok ciddi yatırımlar ülkemize yapılabilir ve bu alanda kendimizi geliştirebiliriz.
Üniversitelerimiz ve bilim adamlarımız AR-GE çalışmaları konusunda yeterli donanıma sahip. Türkiye'de şu an 63 tane eczacılık fakültesi var ve bu fakültelerde ciddi anlamda AR-GE çalışması yapılabilecek kapasitede bilim adamımız var. Onlardan destek alınarak, akademi, Bakanlığımızın ve sivil toplum kuruluşlarının da desteğiyle ciddi anlamda bir ilaç hamlesi yapılması gerekiyor."