Güney Kore'de neden sıkıyönetim ilan edildi? | Dış Haberler
Dünyanın gözü hiç beklenmedik bir şekilde Seul'e kilitlendi. Güney Kore Cumhurbaşkanı Yoon, Kuzey Kore tehdidi ve ülke muhalefetinin 'yıkıcı' çabaları nedeniyle hükümetin felç olduğunu öne sürerek ülkede sıkıyönetim ilan edildiğini duyurdu. Yoon'un açıklamasından saatler sonra parlamento sıkıyönetimin kaldırılmasını onayladı. Güney Kore Devlet Başkanı Yoon, sıkıyönetimin birkaç saat içinde gerçekleşecek kabine toplantısı sonrasında kaldırılacağını açıkladı.
Güney Kore'de beklenmedik bir gelişme yaşandı: Gece yarısı ilan edilen sıkıyönetim, uluslararası kamuoyunun dikkatini çekti. Cumhurbaşkanı'nın bu kararı, saatler sonra parlamentoda yapılan oylama ile iptal edildi. Bu ani kararın ardındaki sebepler ise merak konusu oldu.
Güney Kore, başkanlık sistemiyle yönetilen bir ülkedir. Cumhurbaşkanı beş yıllık süre için halk tarafından seçilir. Nisan ayında yapılan seçimlerin ardından, 300 sandalyeli parlamentoda muhalefet çoğunluğu elde etti.
Yoon Suk Yeol'un liderliğindeki Halkın Gücü Partisi 108 sandalye ile iktidarda kalırken, muhalefet partileri toplamda 192 sandalye kazandı. Bunun büyük bir kısmı (171 sandalye) ana muhalefet partisi olan Kore Demokratik Partisi'ne ait.
SIKIYÖNETİM KARARI NASIL ALINDI?
Uzun süredir siyasi baskılar altında olan Cumhurbaşkanı Yoon Suk Yeol, 50 yılı aşkın bir aradan sonra ilk kez sıkıyönetim kararı aldı. Yerel saatle 23:00'te yapılan açıklama, ülkeyi ve dünyayı şaşırttı.
Ulusal televizyondan yapılan açıklamada Cumhurbaşkanı, Kuzey Kore'yi tehdit olarak göstererek, "devlet karşıtı güçleri etkisiz hale getirmek ve anayasal düzeni korumak için" sıkıyönetim ilan ettiğini duyurdu.
Bu açıklama, uluslararası medyada büyük yankı uyandırdı. Yoon'un bu kararı, siyasi baskıdan kurtulma girişimi olarak yorumlandı.
Parlamentoda çoğunluğunu kaybeden Yoon, muhalefetin iktidarını zayıflatmayı amaçlayan çeşitli yasa tasarıları ve önergeleriyle mücadele ediyordu.
NİSAN AYINDAN BERİ ZAYIFLAMIŞ İKTİDAR
Nisan ayındaki seçimlerde muhalefetin ezici zaferinden sonra, Yoon "topal ördek" konumunda kaldı. Hükümet, istediği yasaları geçiremiyor, muhalefetin yasalarını ise veto etmekle yetiniyordu.
Yoon ve eşine yönelik yolsuzluk iddiaları da medyada yer aldı. Yoon, eşinin görevlerini denetlemek için bir ofis kurduğunu açıklayarak ulusal televizyonda özür dilemek zorunda kaldı. Ancak muhalefetin istediği bağımsız soruşturmayı reddetti.
Muhalefet, bu hafta hükümetin bütçe kesintisine gitmesini önerdi (bütçe tasarısı veto edilemez). Ayrıca, hükümetin denetim kurumunun başkanını da içeren bazı kabine üyelerinin görevden alınmasını talep etti.
Yoon'un sıkıyönetim kararı, artan baskılardan kurtulma çabası olarak değerlendirildi.
SAATLER SONRA SIKIYÖNETİM KALDIRILDI
Güney Kore'de sıkıyönetim, son olarak 1979'da, bir darbe sırasında başkanın öldürülmesinin ardından uygulanmıştı. 1987'den sonra ise parlamenter demokrasiye geçilmesiyle birlikte sıkıyönetim uygulanmamıştı.
Yoon'un kararının ardından parlamento, acil bir oturumda sıkıyönetimin kaldırılmasını oyladı ve kararı kabul etti. 300 üyeden 190'ının katıldığı oylamada önerge oybirliğiyle geçti.
Güney Kore Ulusal Meclis Başkanlığı, yapılan oylama sonucu sıkıyönetimin hükümsüz olduğunu açıkladı.
NORMAL YAŞAM DEVAM EDECEK
Parlamento'nun sıkıyönetimin kaldırılmasını onaylamasıyla birlikte, eğitim ve ulaşım sistemlerinin normal işleyişine devam edeceği belirtildi.
Yonhap haber ajansına göre, Cumhurbaşkanı Yoon'un oylamaya verdiği tepki bekleniyor. Güney Kore yasalarına göre, Cumhurbaşkanı bu karara uymak zorundadır.
Güney Kore Eğitim Bakanlığı, okulların ve eğitim kurumlarının normal işleyişine devam edeceğini duyurdu.
Benzer şekilde, Ulaştırma Bakanlığı, kara, demir ve hava yollarının ve inşaat alanlarının normal şekilde çalışmaya devam edeceğini açıkladı.
Merkez Bankası ise sıkıyönetimin piyasa etkilerini değerlendirmek ve gerekli müdahaleleri görüşmek üzere acil bir toplantı yapılacağını bildirdi.
*Haberin görselleri Associated Press tarafından servis edilmiştir.