Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2025 yılı bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, yurt içi doğal gaz üretimindeki artışı duyurdu. Günlük 8 milyon metreküpe ulaşan üretimle, 3,5 milyon hanenin doğal gaz ihtiyacının karşılandığını belirtti.

Bayraktar, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda 2025 bütçesine ilişkin sunumunu gerçekleştirdi. Sunumunda, bakanlığın ve bağlı kuruluşlarının bütçelerini detaylı bir şekilde ele aldı.

Türkiye'nin zengin yeraltı kaynaklarına sahip olduğunu vurgulayan Bayraktar, ülkenin maden çeşitliliği açısından dünyada 7. sırada yer aldığını hatırlattı. "Önce İnsan, Sonra Çevre ve Sonra Katma Değerli Madencilik" vizyonuyla, bu potansiyeli ekonomiye kazandırmak için çalıştıklarını açıkladı.

Madencilik sektörünün güvenliğini ve sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla yapılan denetimlerden bahseden Bayraktar, 2023 yılında 8 bin 828, bu yıl ekim sonuna kadar ise 7 bin 833 sahada denetim yapıldığını bildirdi. Bu denetimlerde, radar, sonar, drone ve diğer ileri teknolojilerin kullanıldığını ve yıl sonuna kadar yaklaşık 9 bin sahaya ulaşmayı hedeflediklerini ekledi.

Erzincan İliç'teki altın madeninde yaşanan heyelan olayına değinen Bayraktar, olayın ardından bölgede olduklarını ve arama kurtarma çalışmalarını koordine ettiklerini belirtti. Şeffaf ve açık bir şekilde kamuoyunu bilgilendirdiklerini ve meclisin kurduğu araştırma komisyonunun çalışmasını yakından takip ettiklerini söyledi.

Çevre dostu madencilik uygulamalarına vurgu yapan Bayraktar, rehabilitasyon çalışmaları kapsamında 45 ilde 9 bin hektara 21 milyon ağaç dikildiğini açıkladı.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'nün (MTA) son 10 yılda 670 bin metre sondaj gerçekleştirerek yeni rezervler tespit ettiğini ve bunların önemli bir kısmının ekonomiye kazandırıldığını anlatan Bayraktar, madencilik sektörünün büyümesini paylaştı: 2023 yılında sektörün GSYİH içindeki payının 270 milyar TL'ye, maden ihracatının ise 5,7 milyar dolara ulaştığını belirtti. Bor madeninde küresel pazar liderliğini sürdürdüklerini ve 2024 yılında 1,3 milyar dolarlık bor ürünü satışı beklediklerini ifade etti.

Ham madde arz güvenliğini sağlamak için Asya ve Afrika'da çalışmaların devam ettiğini belirten Bayraktar, Nijer'deki altın sahalarında 2025 yılında üretime başlamayı planladıklarını duyurdu.

Yaklaşık 40 milyar dolarlık maden ithalatının altını çizen Bayraktar, güvenli ve sürdürülebilir üretim artışına odaklandıklarını dile getirdi.

Yenilenebilir enerji, enerji depolama, elektrikli araçlar ve savunma sanayi gibi alanlarda kritik madenlerin önemini vurgulayan Bayraktar, Beylikova'daki nadir toprak elementleri rezervinin üretim kapasitesini artırarak küresel tedarikçi olmayı hedeflediklerini açıkladı. Türkiye için stratejik madenler yol haritasının yakında kamuoyuyla paylaşılacağını da ekledi.

2025 yılında 143 arama sondajı yapmayı hedeflediklerini belirten Bayraktar, geçen yıl 49 milyon ton ham petrol ve petrol ürünü, 4 milyon ton LPG ve 50 milyar metreküp doğal gaz ithalatı yapıldığını, 2023 enerji ithalat faturasının ise yaklaşık 70 milyar dolar olduğunu söyledi.

İthalat bağımlılığını azaltmak için yurt içi ve yurt dışı arama faaliyetlerine ivme kazandırdıklarını belirten Bayraktar, dünyanın en gelişmiş arama ve üretim filolarından birini kurduklarını ve Karadeniz'deki doğal gaz keşfini hatırlattı. Sakarya Gaz Sahası'ndaki üretimin günlük 7 milyon metreküpe çıktığını ve 2026'da yeni bir platformla üretimin 20 milyon metreküpe ulaşarak hanelerin yarısının ihtiyacını karşılamasını hedeflediklerini belirtti.

Yeni sondaj çalışmalarına devam ettiklerini, Abdülhamid Han gemisinin 9 Kasım'da yeni bir sondaja başladığını ve Şırnak Gabar'da Türkiye'nin en büyük kara petrol keşfini gerçekleştirdiklerini açıkladı. Gabar'daki günlük üretimi 57 bin varile çıkardıklarını ve yeni keşifler için çalışmaların sürdüğünü, 2024 yılında 103, 2025 yılında ise 143 arama sondajı yapmayı hedeflediklerini söyledi. Toplamda 66 milyon varillik yeni rezerv keşfedildiğini aktardı. TPAO'nun önümüzdeki yıl 143 milyar liranın üzerinde yatırım yapacağını da belirtti.

Yurt dışı üretimi de hesaba katarak günlük toplam 155 bin varil üzerinde petrol üretimi gerçekleştirildiğini ve bunun 6,3 milyon otomobilin yakıt ihtiyacını karşıladığını belirtti.

Doğal gaz giriş kapasitesinin artırıldığını ve 5 adet gazlaştırma tesisiyle toplam giriş kapasitesinin 161 milyon metreküpe ulaştığını ifade etti. Yaklaşık 20 bin kilometrelik doğal gaz iletim hattı ve 208 bin kilometrelik dağıtım hattıyla, farklı kaynaklardan doğal gaz tedariki sağlandığını vurguladı.

Yer altı doğal gaz depolama kapasitesinin 2028'de 12 milyar metreküpe çıkarılacağını ve 81 ilde 885 yerleşim yerine doğal gaz ulaştırıldığını açıkladı. Türkiye'nin enerjide merkez ülke konumuna geldiğini, kendi gazını üreten, kaynak çeşitliliğini sağlamış ve Avrupa'nın arz güvenliğine katkı sağlayan bir ülke olduğunu belirtti.

Oruç Reis gemisinin Somali'deki arama faaliyetlerini de anlatan Bayraktar, doğal gaz tedarik anlaşmalarının uzatıldığını, Cezayir ile olan anlaşmanın 2027'ye, Azerbaycan ile olan anlaşmanın ise 2030'a kadar uzatıldığını duyurdu. BOTAS'ın uluslararası firmalarla uzun dönemli LNG tedarik anlaşmaları imzaladığını ve 34 farklı ülkeyle doğal gaz ticareti yapıldığını belirtti. Hedeflerinin daha rekabetçi fiyatlarla doğal gaz tedarik etmek ve enerji ticaret merkezi olma potansiyelini gerçekleştirmek olduğunu ifade etti.

(Devam edecek)