Türkiye’nin kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadelesindeki kararlılık, Anadolu’dan çalınan eserlerin gönüllü olarak iade edilmesini sağlamaya başladı. Büyük İskender’in heykel başı, yıllar önce yasadışı yollarla ABD’ye götürülmüş ve ABD’li koleksiyonerin ölümü sonrasında, çocukları tarafından Türkiye’ye iade edildi. Çocuklar, “Türk hükümeti peşimizi bırakmaz” diyerek, Türk hükümetinin hukuki mücadelesinden kaçınmak için gönüllü bir karar verdiler. Heykel başı, Mayıs 2024’te Türkiye’ye ulaştı ve Ankara Kültür Yolu Festivali kapsamında Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde açılan “Kaçış Yok” sergisinin en önemli parçası oldu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne bağlı Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığı, bu yılın ilk 8 ayında yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılan 36 eseri geri getirmeyi başardı. 2018 yılından bu yana ise toplam 7 bin 840 eser ana vatanına döndü. 2002 yılından bu yana ise Türkiye, toplamda 12 bin 155 eseri geri kazandı. Bu başarı, Türkiye’nin uluslararası anlaşmalar çerçevesinde yürüttüğü etkin mücadele ve kültürel mirasını koruma kararlılığıyla mümkün oldu.
‘TÜRK HÜKÜMETİ PEŞİMİZİ BIRAKMAZ’
Büyük İskender’in heykel başının iadesi, Türk hükümetinin kültür varlıklarını koruma kararlılığının bir kanıtıdır. Koleksiyonerin çocukları, Türk hükümetinin hukuki mücadelesinden korkarak, heykel başını gönüllü olarak Türkiye’ye iade etmeyi tercih ettiler. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Artık herkes biliyor ki eğer izinsiz bir Anadolu kökenli eseri koleksiyonunuza dahil ederseniz, eninde sonunda Kültür ve Turizm Bakanlığı bunun farkına varacak ve çok büyük bir hukuk mücadelesiyle bunu ülkesine geri getirecek” şeklinde konuştu. Ersoy, antika bir mermer başın, yabancı bir koleksiyoner tarafından satın alındıktan sonra, koleksiyonerin ölümünden sonra miras olarak çocuklarına geçtiğini, ve çocukların Türk hükümetinin hukuki mücadelesinden korktukları için heykel başını gönüllü olarak iade ettiklerini söyledi. Ersoy, bu durumun, Türk hükümetinin kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadeledeki başarısının bir göstergesi olduğunu belirtti.
‘SERGİMİZİN EN ÖNEMLİ PARÇASI’
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Bülent Gönültaş, heykel başının M.S. 2’nci yüzyıla tarihlendiğini ve Amerika’daki Dışişleri Bakanlığı temsilciliği aracılığıyla Türk yetkililerle iletişime geçen koleksiyonerin varisleri tarafından iade edildiğini açıkladı. Gönültaş, “Eserin varisleri, eserle ilgili araştırma yaptıklarında Anadolu kökenli olabileceği endişesiyle ve ait olduğu topraklara iade edilmesi düşüncesiyle” heykel başını iade ettiklerini belirtti. Gönültaş, “Bu eser, M.S. 2’nci yüzyıla ait bir İskender portesi. Karakteristik olarak tamamen İskender’in daha önce bilinen örnekleriyle, ortaya çıkarılmış olan eserlerle benzerlik gösteren İskender portesini koleksiyonerin varisleri ülkemize iade etme kararı veriyorlar. Şu anda da sergimizin en önemli eseri olarak vatandaşlarımıza sunuluyor” dedi.
‘BALKAN ÜLKELERİNE EĞİTİM VERMEYE BAŞLADIK’
Gönültaş, Türkiye’nin kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadele konusunda dünya lideri konumunda olduğunu ve birçok ülkeyle ikili anlaşmalar imzaladığını belirtti. Gönültaş, “Uluslararası komitelerde yönetici pozisyonunda, karar alıcı pozisyonunda üyelerimiz var. Türkiye’nin ne söylediği, Türkiye’nin nasıl bir tepki verdiği merakla beklenen bir konuma geldi. Bu anlamda birçok Balkan ülkesine de uzmanlarımız ve idarecilerimiz eğitim vererek, onların da bu konuda bilinçlenmesini sağlıyor. Birçok arkadaşımız bu yıl boyunca birçok Balkan ülkesine giderek eğitim faaliyetlerine katıldı. Çalışmalarımız bu yönde devam ediyor” diye konuştu.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Kültür Sanat
Uluslararası İlişkiler Büyük İskender Kültür Sanat Kaçakçılık İskender Türkiye Ankara Turizm Kültür Sanat
“
News
