Aziz Sancar’ın ‘beyin kanseri’ çalışması 2 yıl insanlarda da denenecek

Nobel Ödülü sahibi Türk bilim insanı Prof. Dr. Aziz Sancar, Şubat 2022'de "heyecan verici bir keşif" olarak tanımladığı çalışmasıyla ilgili ilk açıklamasını yaptı. O günden bugüne laboratuvarında yoğun araştırmalar yürüten ve fareler üzerinde deneyler gerçekleştiren Sancar, çalışmasının geldiği noktaya dair soruları yanıtladı.

Sancar, kendisine Nobel Ödülü kazandıran "hücrelerin hasarlı DNA'yı onararak genetik bilgiyi nasıl koruduğunu moleküler düzeyde haritalayan" konu üzerine 10 yıl boyunca çalıştığını belirtti. Bu bilgi birikimini farklı alanlarda araştırmalarını sürdürmek için kullandığını vurguladı.

Moleküler biyolojide yaygın olarak kullanılan bir kimyasal olan EdU molekülünün hücre kültürüne eklendiğinde hem normal hem de kanser hücrelerini öldürdüğünü birkaç yıl önce bilim insanları keşfetmişti. Ancak çalışmalar ilerletilememişti.

Nobel Ödüllü bilim adamı Aziz Sancar'dan Maarif öğrencilerine tavsiyeler: Allah'a güvenirseniz sonunda kazanırsınız

Nobel Ödüllü bilim adamı Prof. Dr. Aziz Sancar, Azerbaycan Uluslararası Maarif Okullarında yönetici, öğretmen ve öğrencilerle bir araya geldi. "Nobel Ödülü'nü almadan önce çok endişeliydim. Tüm Türk dünyasını temsil ettiğimi biliyordum. Aylarca buna hazırlanırken elimde Türk bayrağı, göğsümde Osmanlı armaları vardı. Nereden geldiğimi, kimi temsil ettiğimi de bilsinler istedim. Allah'a güvenirseniz sonunda kazanırsınız, hedefinize ulaşırsınız." dedi.

Sancar, beyin tümörlerinin ölüm nedenleri arasında 10. sırada yer aldığını ve mevcut kanser ilaçlarının "kan-beyin" bariyerini geçemediği için bu tür kanserlere etki etmede yetersiz kaldığını belirtti.

"Kan-beyin bariyerini geçiyor"

Kanser hastalarının büyük çoğunluğunda kullanılan "Cisplatin" adlı ilacın bu bariyeri geçemediğini söyleyen Sancar, EdU molekülünün ise sorunsuz bir şekilde beyne girebildiğini vurguladı. "Keşfimizde, ortaya koyduğumuz bileşen beyne kolaylıkla giriyor ve kanser hücresini öldürüyor." dedi.

Laboratuvar deneylerinin ardından fare deneylerine başladıklarını belirten Sancar, süreci şöyle anlattı: "Üniversitelerdeki sinirbilim bölümleriyle görüşerek insan beyin tümör parçasını alıp fare beyni dilimleri üzerine koyarak gerçekliğe benzeyen bir hücre boyu oluşturduk. Fare beynine insan tümör hücreleri enjekte edildi ve EdU'nun beyin tümörlerine etkisine baktık. Farelerde, ilk etapta mevcut ilaç daha iyi etki gösterirken, 30-40 gün sonra EdU molekülünün daha iyi etki ettiğini, bunun yüzde 25'lere ulaştığını gördük. Mevcut ilaçlarla kombine edildiğinde ise sonuçlar daha da iyi geldi." EdU'nun toksisitesi ve hızlı bölünen hücrelere yönelik seçiciliği göz önüne alındığında, kanser tedavisinde kullanım olasılığının ortaya çıktığını bildiren Sancar, şunları ekledi: "EdU'nun özellikleri, onu etkili bir beyin kanseri ilacının temeli haline getirebilir. EdU, hızlı bölünen kanserli beyin hücrelerini öldürebilirken, bölünmeyen sağlıklı beyin hücrelerini koruyabilir. Beyin kanserinde EdU, hayvanlarda çalışıyor, insanlarda kullanılabilmesi için iki yıl boyunca klinik deneylerde yan etkilerini araştırmamız gerekiyor. Bu süre boyunca EdU molekülünün insanlardaki yan etkisine odaklanmamız gerekecek. DNA onarımıyla ilgili bu yeni metodu, Türkiye'ye de aktarmak için de çabalıyorum." Cumhurbaşkanı Erdoğan duyurmuştu: Aziz Sancar 'gurur duydum' diyerek teşekkür etti

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mardin Havaalanı'nın adının Mardin Prof. Dr. Aziz Sancar Havalimanı olarak değiştirildiğini açıklamasının ardından Nobel Ödüllü Türk bilim insanı Prof. Dr. Aziz Sancar, çok gurur duyduğunu belirtti. Sancar, "Türkiye'ye layık olmak için elimden geleni yapacak ve mukaddes yurdumuza yeni bilim insanları yetiştirmeye çalışacağım" dedi.

Prof. Dr. Aziz Sancar'dan Google eleştirisi: Hangi motivasyonla Nobel’e uzanan bir yolculuğa çıktığımı yazmaz

Nobel Ödülü alan ilk Türk Bilim İnsanı Prof. Dr. Aziz Sancar, "İsmimi Google'a yazdığınızda Nobel ödülü alan ilk Türk bilim insanı olduğumu okuyacaksınız. Biraz daha merak edip okumaya devam ederseniz bilimsel çalışmalarımı ve kariyerimi göreceksiniz. Ama Google'ın yazmadığı şeyler de var. Google, Mardin'in Savur ilçesindeki bir çocukken hangi motivasyonlarla Nobel'e uzanan bir yolculuğa çıktığımı yazmaz. Çünkü o motivasyon genlerimizde, tarihi mirasımızda, kültürel kodlarımızda var. Eğer bizi bugüne getiren düne dönebilirsek, yarınınızı da öngörebilir ve geleceğe yönelik projeksiyonlarımızı daha sağlam yapabiliriz” dedi.

Nobel ödüllü Prof. Dr. Sancar beyin kanseri çalışmasını anlattı: Kasım ayında fare deneylerine başlayacağız

Nobel ödüllü bilim adamı Prof. Dr. Aziz Sancar, EdU ismi verilen molekülün, sinir hücrelerinde zarara yol açmadan beyindeki tümörün tedavisinde kullanılabileceğine ilişkin bir çalışma gerçekleştirdi. Bununla ilgili açıklama yapan Sancar "Bana Nobeli kazandıran DNA onarım mekanizmasını çözmek için 10 yıl çalıştım, basit bir şey bulmak için. Bu çalışmayı ise ocak ayında başlattık, şubat ayında anormal bir şey olduğunu fark ettik, bunun hücreyi öldürdüğünü fark ettik"dedi. Sancar "Kasım veya aralık ayında fare deneylerine başlayacağız, eğer farelerdeki beyin tümörünü öldürebilirsek sonra insanlara geçeceğiz" ifadelerini kullandı.