Ankara Ticaret Odası’nda "Elektronik Vergi İncelemesi" Masaya Yatırıldı… ATO Başkanı Baran: "Vergi Afları, Vergiye Uyumu Artırmıyor"
Ankara Ticaret Odası (ATO), Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı ve Hacettepe Üniversitesi iş birliğiyle "Elektronik Vergi İncelemesi" konulu bir panel düzenledi.
ATO Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, sık aralıklarla yapılan vergi aflarının vergi uyumunu artırmadığını vurguladı. Baran, vergi oranlarının düşürülmesi, vergi tabanının genişletilmesi ve dijitalleşmeyle denetimlerin sıkılaştırılması gerektiğini, af uygulamalarından tamamen vazgeçilmesi gerektiğini belirtti.
ATO, Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı ve Hacettepe Üniversitesi'nin ortaklaşa düzenlediği panelde, Türkiye'nin vergi denetimi uygulamalarının güncel durumu ve gelecek hedefleri ayrıntılı bir şekilde ele alındı. Kamu hizmetlerinin dijitalleşmesi kapsamında defter ve belge süreçlerinin elektronik ortama geçişi, vergi denetiminin dijitalleşmesi ve gelecek beklentileri masaya yatırıldı.
Ankara Defterdarı Yüksel Duman, Atılım Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu, ATO Yüksek İstişare Kurulu Üyesi Nuh Acar ile akademisyenler, yeminli mali müşavirler, mali müşavirler ve ATO üyelerinin katılımıyla gerçekleşen programa, geniş bir katılım sağlandı.
ATO Meclis Salonu'nda yapılan panelin açılış konuşmalarını ATO Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. M. Cahit Güran ve Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanı Muhsin Atcı gerçekleştirdi.
Başkan Baran, dijitalleşmenin vergi işlemleri, tahsilatı ve denetimlerinde dönüşüme yol açtığını dile getirdi. Vergi Usul Kanunu'nun dijital ortama taşınması ve internet üzerinden beyan sisteminin hayata geçirilmesinin ardından, vergi incelemelerinin de elektronik ortama taşınmasının zaman, yer ve emek tasarrufu sağladığını, vergi uyumunu artırdığını, vergi kaçakçılığını önlediğini ve vergi adaletini sağladığını vurguladı. Yapay zekanın bu süreçlere entegre edilmesinin de önemli bir avantaj olduğunu ekledi.
Dolaylı ve dolaysız vergi oranlarındaki dengesizliğin vergi adaletini etkilediğini belirten Baran, Türkiye'de dolaylı vergilerin payının dolaysız vergilerden çok daha yüksek olduğunu, bu durumun kayıt dışı ekonomiyi beslediğini ifade etti.
Vergi aflarının vergiye uyumlu mükellefleri olumsuz etkilediğini ve vergi kaçakçılarını cesaretlendirdiğini belirten Baran, akademik çalışmaların da bu görüşü desteklediğini söyledi. Yeni bir sistemin, af uygulamalarından tamamen uzak durarak oluşturulması gerektiğini tekrarladı.
Baran, Türkiye'de sıklıkla uygulanan vergi aflarının vergi uyumunu artırmak yerine tam tersine caydırıcı bir etki yarattığını ve bu durumun uzun yıllardır devam eden bir sorun olduğunu vurguladı.
Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. M. Cahit Güran, vergi ve devlet ilişkisinin tarihsel sürecine değinerek, güçlü devletlerin vergi hedeflerini gerçekleştirmelerinin beklendiğini belirtti. Dolaylı vergilerin yüksek oranının vergide adaleti tehdit ettiğini, bu sorunun köklü bir geçmişe sahip olduğunu ve yapısal, kültürel, sosyolojik ve ekonomik boyutlarının bulunduğunu dile getirdi. Elektronik vergi denetiminin önemini vurgulayarak, vergi sisteminin dolaysız vergiler üzerine kurulması gerektiğini ifade etti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanı Muhsin Atcı, kurulun kayıtdışılıkla mücadele ve haksız rekabetin önlenmesi misyonunu üstlendiğini, gönüllü vergi uyumunun ve mükellef beyanının önemine dikkat çekti. Etkili bir denetim mekanizmasının gerekliliğini vurguladı.
Atcı, "izaha davet" uygulamasının vergi incelemelerinin ön aşaması haline getirilmesi hedefini açıkladı.
Programda, Vergi Denetim Kurulu Başkan Yardımcısı Erhan Selim "Elektronik Vergi İncelemesi" konulu bir sunum yaptı. Panelin ikinci bölümünde ise Yeminli Mali Müşavir ve İstanbul Gedik Üniversitesi Öğretim Görevlisi Nazmi Karyağdı moderatörlüğünde, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İrem Yendi Çetin, yeminli mali müşavir Garip Ayaz ve profesyonel yönetici Önder Sezgi farklı açılardan konuya dair sunumlarını gerçekleştirdiler.