ABD ve Ukrayna anlaştı: Ateşkes taslağıyla ilgili ne biliyoruz?

ABD ve Ukrayna arasındaki ilişkiler, Beyaz Saray'da yaşanan Trump-Zelenskiy tartışmasının ardından gerilmişti. Ancak Suudi Arabistan'da yapılan zirvede bu gerilim azaldı.

Ukrayna'nın "tarihi" olarak tanımladığı Cidde Zirvesi'nde, 30 günlük acil ateşkes konusunda mutabakat sağlandı.

ABD heyeti, bu ateşkes önerisini Rusya'ya sunmak üzere Moskova'ya gidiyor. Trump, Putin'in teklifi kabul edeceğine inanıyor ve Zelenskiy'nin Beyaz Saray'ı tekrar ziyaret etmesinin mümkün olduğunu belirtti.

Ateşkes Anlaşmasının Detayları

Anlaşmanın detayları henüz tam olarak açıklanmasa da bilinenler şunlardır:

- Bir aylık kapsamlı bir ateşkes öngörülüyor.

Zirvenin ardından yapılan ortak açıklamada, Ukrayna'nın 30 günlük geçici bir ateşkese, gerekirse uzatılabilecek şekilde, hazır olduğu vurgulandı. Bu, daha önce önerilen hava ve deniz ateşkesinden daha kapsamlı bir adım.

- ABD, Ukrayna'ya askeri yardımını yeniden başlatacak.

Görüşmelerin odak noktası, Rusya-Ukrayna çatışmasından ziyade, Trump ve Zelenskiy arasındaki Beyaz Saray tartışmasının ardından bozulan ABD-Ukrayna ilişkilerinin onarılmasıydı. Bu tartışma, ABD'nin askeri yardımı ve istihbarat paylaşımını askıya almasına yol açmıştı.

Ortak açıklamada, Washington'un istihbarat paylaşımını yeniden başlatacağı ve Ukrayna'ya askeri desteği artıracağı belirtildi. Bu, Kiev için önemli bir başarı.

Polonya Başbakanı, ABD'nin Ukrayna'ya silah sevkiyatını yeniden başlattığını ve Starlink uydularının tekrar aktif hale getirildiğini doğruladı.

- Güvenlik garantileri henüz verilmedi.

Zelenskiy'nin en büyük isteği, ABD'den Rusya'nın olası saldırılarına karşı güvenlik garantileri almaktı. Ancak ortak açıklamada bu konuda net bir taahhüt yer almadı. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, ilerlemeyi olumlu karşılasa da Kiev'in sağlam güvenlik garantilerine ihtiyacı olduğunu vurguladı. Zelenskiy ise bu garantilerin daha sonra ele alınacağını belirtti.

- Trump'ın istediği maden anlaşması metinde yok.

Trump, Ukrayna'nın maden kaynaklarından elde edilecek gelirin bir kısmının ABD'ye verilmesi için Zelenskiy'e baskı yapmıştı. Zelenskiy, bu anlaşmayı imzalamaya hazır olsa da, ateşkes taslağında böyle bir madde yok. Ortak açıklamada, iki liderin maden kaynaklarının geliştirilmesi konusunda bir anlaşma imzalamayı hedefledikleri belirtildi.

- Tutsak değişimi planlanıyor.

Ateşkes, savaş esirlerinin ve sivil tutsakların takasını, ayrıca zorla Rusya'ya götürülen Ukraynalı çocukların geri gönderilmesini içerecek. Beyaz Saray tartışmasında, Zelenskiy'in Putin'in önceki tutsak değişim anlaşmalarına uymaması konusundaki tepkisi de önemliydi. Bu madde ateşkes için kritik önem taşıyor.

Top Rusya'da

Zelenskiy, Ukrayna'nın barışa hazır olduğunu ancak Rusya'yı ikna etmenin ABD'ye bağlı olduğunu söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Rubio ise "topun Rusya'da olduğunu" belirtti.

Putin'in şimdi geçici ateşkesi kabul edip etmeyeceğine ya da ABD ile ilişkilerini riske atıp atmayacağına karar vermesi gerekiyor.

Uzmanlar, Zelenskiy'nin ateşkese ciddi şekilde istekli olduğunu ve Rusya'nın ateşkesi bozması durumunda Trump ve Putin arasındaki güvenin zedelenebileceğini, bunun da Zelenskiy'nin Trump'tan önceki yönetimden destek görmesini sağlayabileceğini düşünüyor.

Putin'den Askeri Mesaj

Ateşkes görüşmelerinin gölgesinde, Putin askeri üniforma giyerek Kursk bölgesindeki bir komuta merkezini ziyaret etti. Kursk bölgesinin tamamen geri alınması gerektiğini ve gelecekte sınır boyunca bir güvenlik bölgesi oluşturulması gerektiğini belirtti.

Putin'in, Ukrayna ordusunu Kursk'tan çıkararak gelecek müzakerelerde daha güçlü bir konuma gelmeyi hedeflediği düşünülüyor.